De ferzje fan 12 nov 2010 om 17.35 wizigje Drewes (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 97.657 edits Nije Side: {{wurk}} thumb\|Stetoskoop thumb\|19e ieuske houten stetoskoop Een '''stetoskoop''' (Gryksk ''stèthos'' = bo...		De ferzje fan 12 nov 2010 om 18.15 wizigje weromsette Drewes (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 97.657 edits wurkleas Neikommende ferskillen →
Rigel 1: {{stavering}}[[Ofbyld:Stethoscope-2.jpg\|thumb\|Stetoskoop]]▼ ~~{{wurk}}~~ [[Ofbyld:Hörrohr Stethoskop Meyers 1890.jpg\|thumb\|19e ieuske houten stetoskoop<br><small>Fergelikbere modellen hawwe oant twadde helte 20e ieu yn gebrûk west, benammen yn de ferloskunde</small>]]▼ ▲[[Ofbyld:Stethoscope-2.jpg\|thumb\|Stetoskoop]] in '''stetoskoop''' ([[Gryksk]] ''stèthos'' = boarst(kas)) is in ynstrumint om nei [[lûd]]en yn het lichem te lústerjen. ▲[[Ofbyld:Hörrohr Stethoskop Meyers 1890.jpg\|thumb\|19e ieuske houten stetoskoop]] Een '''stetoskoop''' ([[Gryksk]] ''stèthos'' = borst(kas)) is een instrument om naar [[lûd]]en in het lichem te luisteren. De eerste stethoscoop is beschreven door de [[Frankryk\|Frânsman]] [[René Laënnec]] die volgens de oerlevering een koker van opgerold papier gebruikte om naar de hartslag van een mollige dame te lústerjen, waarbij de arts het niet kies vond om zijn oor tegen haar boezem te vlijen, wat tot op dat moment de methode van keuze was om geluiden in het lichaam van de patiënt gewaar te worden. De earste stetoskoop is beskreaun troch de [[Frankryk\|Frânsman]] [[René Laënnec]] dy't nei't de oerlevering wol, in koker fan oprôle papier brûkte om nei de hertslach fan in mûtele dame te lústerjen ynstee fan it ear tsjin it lichem (hjir de boezum) te hâlden wat oant dan ta wenst wie om lichemslûden te belústerjen. In moderne stethoscoop bestaat uit een [[membraan]] dat gespannen is over een verder afgesloten holte waar een slang in uitkomt die aan de andere kant uitmondt in twee oorstukken die de gehoorgang van de onderzoeker luchtdicht afsluiten. Trillingen in het membraan worden zo via de lucht rechtstreeks overgebracht op de trommelvliezen van de onderzoeker. Vaak heeft de stethoscoop aan de andere kant een ''klok'' die, goed aansluitend op de huid geplaatst, de huid zelf de functie van het membraan laat vervullen; hiermee worden lage tonen wat beter gehoord. Omdat het oppervlak van het membraan groter is dan het oppervlak van het trommelvlies treedt versterking van het geluid op. Bij stethoscopen met meer koppen moet de kop gedraaid worden om het luisterkanaal aan de gewenste kop te koppelen. In moderne stetoskoop bestiet út in [[membraan]] oer in fierders sletten holte spand dêr't in slang yn útkomt dy't oan de oare kant útmûnet yn twa earstikken mei dopkes dy't de heargongen fan de ûndersiker luchtticht ôfslute. Trillingen yn it membraan wurde sa fia de lucht yn de slang oerbrocht op it [[Trommeflues\|trommefluezen]] fan de harker. Faak hat de stetoskoop oan de oare kant in ''klok'' mei in rubberen ring dy't, goed op de hûd oanslutend set, de hûd sels as membraan funksjonearje lit; sa kinne de wat legere toanen better heard wurde. Omdat it oerflak fan it membraan grutter is as dat fan het trommelflues, wurdt it lûd fersterke. By stetoskopen mei mear koppen moat de kop draaid wurde om it lústerkanaal oan de winslike kop te keppeljen. ~~Er zijn inmiddels ook stethoscopen die van [[mikrofoan]]s en fersterkers gebruikmaken, maar verreweg de meeste artsen maken nog gebruik van het traditionele model.~~ Der binne ek moderne stetoskopen mei [[mikrofoan]]s en fersterkers, mar fierwei de measte dokters brûke noch it tradysjonele model. De stethoscoop is in bijna alle [[medysk spesjalisme\|medyske spesjalismen]] zo'n vast deel van de uitrusting van de arts geworden dat hij vaak als [[symboal]] gebruikt wordt voor het begrip '[[arts]]' of '[[genêskunde]]'. De meeste artsen moeten hem daarom eigenlijk altijd bij zich hebben, wat ertoe heeft geleid dat er lichte en kleine modellen op de markt zijn gekomen die weliswaar erg compact zijn maar aan kwaliteit zeer te wensen overlaten ('bloeddrukstetoskopen' of 'ferpleechstersstetoskopen'). Een goede stethoscoop hoeft net heel djoer te wêzen maar is wel vrij fors en stug door de dikke slangen en de solide kop die noodzakelijk zijn voor een goede werking. De stetoskoop is yn hast alle [[medysk spesjalisme\|medyske spesjalismen]] sa'n fêst part fan de útrissing fan de arts, dat it stik ark wurdt faak as in soarte fan [[symboal]] sjoen foar it begryp '[[arts]]' of '[[genêskunde]]'. De meast hantsume stetoskopen binne lichte en lytse modellen ('bloeddrukstetoskopen' of 'ferpleechstersstetoskopen'), mar harren kwaliteit lit te winskjen oer. In goede stetoskoop hoecht net al te djoer te wêzen mar is wol frijwat foars en stiif troch de dikke slangen en de solide kop dy't nedich binne foar in goede wurking. ==Keppeling om utens== Line 15 ⟶ 16: [[Kategory:Medysk ynstrumint]] [[Kategory:Genêskundich ûndersyk]] [[Kategory:Genêskunde]] [[ar:سماعة طبية]] [[az:Stetoskop (fonendoskop)]]

Stetoskoop: ferskil tusken ferzjes