Vissarion Belinski: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L [r2.5.2] Bot - derby: nl:Vissarion Belinski
No edit summary
Rigel 3:
[[File:Stamp USSR 1952 CPA1675.jpg|thumb|Postsegel wijd oan de dea, 100 jier lyn, fan [[Nikolaj Gogol]] en Belinsky), 1952]]
'''Vissari Grigorevitsj Belinski''' ([[Russysk]]: Виссарион Григорьевич Белинский; [[Suomenlinna|Sveaborg]] (by [[Helsinki]]), [[11 juny]] [[1811]]/[[30 maaie]] – [[Sint-Petersburg]], [[7 juny]] [[1848]]/[[26 maaie]]) wie in foaroansteand [[Ruslân|Russysk]] literêr kritikus en [[publisist]] en [[Liberalisme|liberaal]] út de [[19e ieu]].
 
==Libben en ideeën==
Belinski waard berne as soan fan in militêre dokter ûnder [[Helsinki]] en studearre fan 1829 oant 1832 oan de [[universiteit fan Moskou]]. Hij werd van de universiteit verwijderd vanwege kritiek op het lijfeigenschap.
Belinski publiceerde in zijn korte leven honderden artikelen, welke een enorme invloed hadden op de Russische literatuur vanaf 1840.
 
Belinski’s opfettings oer literatuer en keunst hat fjouwer wichtige eleminten:
 
#Het (sociaal) [[Russysk realisme|realisme]]: een realistische weergave van de werkelijkheid, maar niet van het toevallige, maar van het karakteristieke daarvan;
#“Volkstümlichkeit”: een artistieke weergave van de sociale werkelijkheid vanuit het standpunt van het onderdrukte volk;
#De taak van literatuur om hoogstaande indeeën te brengen;
#De opvoedende functie van de literatuur.
 
Hij verwoorde zijn stellingen het meest pregnant in een “Oersjoch fan de Russyske literatuer” uit 1846 en een stúdzje oer Gogol út 1843.
 
In 1837 openbaarde zich bij Belinski [[tuberkuloaze]]. In 1847 liet hij zich nog in [[Berlijn]] en [[Salzburg (stad)|Salzburg]] behandelen, maar in 1848 stierf hij in [[Sint-Petersburg|St. Petersboarch]].
 
==Ynfloed==
De invloed van Belinski op het sociale en intellectuele leven in het Rusland van 1850 tot 1917 kan niet worden onderschat. Hij werd de geestelijk vader van de Russische intelligentia, en had een invloed die zich doortrok tot aan de Russische revolutierevolúsje toe: de eerste [[BolsjewiekenBolsjewiken]] beschouwden hem als soort van een literair kerkvader (om later onder [[Jozef Stalin|Stalin]] vervolgens weer verboden te worden, met name om zijn vrijzinnige denkstijl).
 
Op de Russische literatuur was zijn invloed zo mogelijk nog groter. Hij ondersteunde [[Gogol]] bij het uitgeven van “[[Dode“Deade zielen]]”sielen” en was de eerste die in een studie het grote belang van het werk van Gogol benadrukte, samen met [[Nikolaj Nekrasov|Nekrasov]] ‘ontdekte’‘ûntduts’ hijer [[DostojewskiFjodor Dostojevski]] (“arme“earme mensen”minsken”), en had grote invloed op [[Toergenjew]]Ivan Toergenjev, [[Aleksej Pisemski|Pisemski]] en tal van andere Russische schrijvers. Als zodanig speelde hij een belangrijke rol met betrekking tot de grote klassieke periode van de Russische literatuur in de 19e eeuw en wordt hij beschouwd als de vader van het [[Russisch realisme]].
 
[[Aleksander Herzen]] en [[Ivan Toergenjev]] hienen wiedweidich omtinken foar Belinski yn har ek yn it [[Nederlânsk]] ferskynde memoires.
 
==Literatuer ==
* E. Waegemans: ''Russische letterkunde'', 1986, UtrechtUtert
* [[Karel van het Reve]]: ''Geschiedenis van de Russische literatuur'', 1985, [[Amsterdam]]
* A. Bachrach e.a.: ''Encyclopedie van de wereldliteratuur'', 1980, [[Bussum]]