Pandemy: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
Mun hat nea lins!
Rigel 1:
{{stavering}}
In '''pandemy''' is in [[epidemy]] op wrâldwide skeal. It wurdt komt út it [[Gryksk]]: ''παν'' betsjut ''alle'', ''δεμος'' betsjut ''minsken/folk''.
 
== Feroarsakers fan pandemy ==
Neffens de [[Wrâldsûnensorganisaasje]] (WHO) kin in pandemiepandemy ûntstean asat oan trije easken foldien is:
* It opkommen fan in sykte dy't nij is oanfoar de populaasje;
* De sykte ynfektearrret minsken en feroarsaket swiereslimme klachten;
* De sykte ferspriedt maklik ûnsderûnder minsken.
 
In sykte dy't him wiid ferspraat is, of in soad minsken deadet. is net daliks in pandemy; de sykte moat ek ynfektearjend wêze. Sa is [[kanker]] bygelyks wol in sykte dy't in soad deadetdeaden feroarsaket, mar wurdt it wurdt net as in pandemy sjoen omdat it net oerdroegen wurde kin.
 
== De seis pandemyske fazes, oanjûn trochneffens de WHO ==
De WHO hantearret seis ferskillende 'pandemyske fazes' om de fersprieding fan syktes te klassifisearjen.
 
Line 15 ⟶ 16:
{| style="left; margin: 0.8em; width:35em; font-size:smaller; border:1px solid #aaaaaa;"
|-
! colspan="2" style="background:#ddddff; border:0px solid black;" | Pandemy-alarmfazes fan de WHO<ref>{{en}} {{voetnoot web|url=[http://www.who.int/csr/disease/avian_influenza/phase/en/index.html|titel= ''Epidemic and Pandemic Alert and Response'' (EPR)|uitgever=,WHO|bezochtdatum=; sjoen 30 april 2009}}</ref>
|- style="font-weight:bold; background:#ddddff;"
| style="border: 0px solid black" | Faze
Line 55 ⟶ 56:
* [[Hongkonggriep]] (1968) mei 700.000 deaden.
* [[Aids]] (sinds 1980) is wereldwijd verspreid, mear as 25 miljoen deaden en 40 miljoen [[Human Immunodeficiency Virus|hiv]]-ynfektearden.
* [[Meksikaanske gryp]] (sûnt 11/06/2009) mei sekergrif 13.763 deaden.
 
== Sjoch ek ==
* [[Epidemy]]
 
{{boarnen|boarnefernijing=
<references/>}}
 
[[Kategory:Epidemiology]]