Wikipedy

Samoerai: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Samoerai
wurkleas
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Samurai.jpg|thumb|right|200px|Bepantsere Japanske samûray mei [[tachy (wapen)|tachy]] (1860)]]
[[Ofbyld:Samurai with sword.jpg|thumb|right|200px|GeharnasteHarnaste samûray metmei zwaardswurd en dolk. Makke troch de Britske fotograaf [[Felice Beato]] yn Japan begjin jierren 1860.]]
[[Ofbyld:KofunCuirass.jpg|thumb|200px|right|Samoeraibepantsering út it [[Kofuntiidrk]].]]
'''Samûray''' (侍 of soms 士) is de term dêr't yn it eardere Japan oarnaris in lid fan krigersklasse mei oantsjutte waard. De besjutting fan it wurdt is '''Hy dy tsjinnet'''. Fan de 12e ieu oant de lette 19e ieu wiene de Samûray de wapene troepen fan Japan.
Line 8 ⟶ 7:
De samûrayklasse is ûntstien ûnder de [[Heianperioade]], mar dêrfoar binne ek al inkele spoaren fan harren te finen. De samûrayklasse soe ûnder oare ynfierd wurde ûnder de [[taika]]-herfoarming troch keizer [[Tenji]].
 
Yn it iere Heiantiidrek hawwe inkele aadlike famyljes, wêrûnder de [[Fujiwara (famylje)|Fujiwara]] spesjale troepen oprjochte om harren machtsposysjes feilich te stellen. Ek waarden dy troepen troch keizer [[Kammu]] ynsetten om it lân helpe te ferienigen en opstannen del te slaan. Dy samûraykrigers omskreaune harsels as folgers fan it paad fan de kriich, oftewol de [[Bushido]]. Wat ynhâlde dat it swurd de syl fan in samûray wie. DitIn moestsamûray demoast samûraydat altijdaltyd bijby zichhim dragen alsas zijnsyn voornaamstefoarnaamste wapen. HetIt zwaardwurd moestmoast metmei respectrespekt behandeldbehandele wordenwurde. HetIt zwaardswurd verliezenkwytrekke werdwaard alsas eenin schandeskande beschouwdbeskôge en somsder werdhawwe daarvoorguons zelfswest dy't dêrfoar [[seppuku]] (ookek wol bekend alsas harakiriharakiry, 切腹) gepleegdplige. De vaardigheidIt omgoed teomgean gaankinne metmei hetit zwaardswurd, heethiet [[ken-jutsu]]. MetMei jiu-jiutsu en andereoare vaardighedenfeardichheden is ken-jitsu onderdeelûnderdiel vanfan [[budo]], de JapanseJapanske krijgskunstenkriichskeunsten.
 
De samûray inyn deeardere eerderetiden tijdenwienen warennet nietallinnich alleenbedreaun bedrevenyn init hetfjochtsjen vechten metmei wapens zoalslykas hetit zwaardswurd, maarmar zijhja bekwaamden zichhar ookek inyn zelfverdedigingselsferdigening zondersûnder hetgebrûk gebruik vanfan wapens, zoalslykas hetit [[jiujitsu]]. DeIn redensamûray hiervoormoast washimsels datek zij,sûnder ookwapens wanneerrêde zijkinne. ontwapendEk waren,kalligrafy probeerdenen teikebana, overleven.it Ookblomskikken bekwaamdenwienen zijfeardichheden zichdy't insy kalligrafiebehearsken enmoasten. ikebana, het bloemschikken.
 
InYn de rin fan de tiid waarden de samûray doortroch hunbannen bandenmei metaadlike adellijke familiesfamyljes en hetit keizerlijkkeizerlik hof machtigmachtich genoeggenôch om zelfsels eenin overheidoerheid te vormenfoarmjen. De macht vanfan regionale clansklens namnaam onderûnder hunharren toezichttafersjoch toeta. NaNei de [[Gempei-oorlogoarloch]] werdwaard [[Minamoto no Yoritomo]] de eersteearste [[Shogun (titulatuur)|Shogun]] vanfan Japan, waarmeewêrmei de samûray officieeloffisjeel de bevelhebbersbefelhawwers werdenwaarden inyn hetit landlân. InYn [[1192]] rjochte richtte [[Seii Taishogun]] hetit [[Kamakura-shogunaat]] op.
 
[[Bestand: Mōko Shūrai Ekotoba 2.jpg|thumb|left|350px|De samûray bevechten de Mongolen tijdens de [[Mongoolse invasies van Japan]] circa 1293.]]
Van samûray werd verwacht dat ze cultureel op de hoogte waren en dat ze geletterd waren. Verschillende samoeraiclans vochten tegen elkaar ten tijde van het Kamakura- en [[Ashikaga-shogunaat]]. Tijdens de 13e eeuw verspreidde het [[Zen]]-boeddhisme zich onder de samoerai, en vormde zo enkele standaard eigenschappen van de samoeraicode zoals geen angst moeten kennen voor de dood of het doden van tegenstanders. De samoerai uit deze tijdsperiode stonden bekend als de elite-krijgers van Japan. Tweemaal wisten ze, zij het met behulp van enkele natuurelementen zoals een [[orkaan|tyfoon]] en onweersbuien, een Mongoolse invasie af te slaan ondanks dat ze sterk in de minderheid waren.
 
Line 22 ⟶ 20:
 
By de herfoarmingen fan de [[Meiji-restauraasje]] oan de ein fan de 19e ieu, waard de klasse fan samûray ôfskaafd en in nij leger oprjochte nei westersk foarbyld.
HetIt dragen vanfan eenin samoeraisamûray-zwaardswurd of [[katana]] werdwaard hierbijdoe verbodenferbean. Net alle samûray leiden harren dêr legdensamar zichby hier zomaar bij neerdel, wat leiddelate totta eenin aantaltal gewapendewapene opstanden tegentsjin de nieuwenije overheidoerheid. De grootstegrutste hiervandêrfan waswie de [[Satsuma-opstandopstân]]. De samoerai die wel de kant van de nieuwe overheid kozen kregen vaak taken binnen deze overheid.
 
== Myten en gerochten ==
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Samoerai"