|[[Ofbyld:Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling.png|thumb|right|175px|Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling]]
Line 23 ⟶ 22:
* it [[rasjonalisme]], dat hawwe wol dat kennis allinne [[a priori]] opdien wurde kin;
* it [[empirisme]], dat hawwe wol dat kennis allinne mei de sinnen krige wurde kin.
KantsKant voorstelsyn wasfoarslach datwie wijdat sommigeguon feiten overoer de wereldwrâld alleenallinne maarmat viamei onzede zintuigensintugen kunnenûnferfûn ervarenwurde kinne, maarmar dat wij de “vorm”“foarm” welkedy't zesy moetenoannimme aannemenmoatte, kunnenfoarôfgeand wetenoan voorafgaandelijkde aanûnderfining dewitten wurde ervaringkin. “Wat zijnbinne de voorwaardenbetinksten voorfoar de mogelijkheidmooglikheid vanfan kenniswitten?” (''Was sind die Bedingungen der Möglichkeit von Erkenntnis? ''). HijHy zetferklearret zijnsyn filosofiefilosofy daaroverdêroer uiteenyn insyn zijn [[Kritik der reinen Vernunft|''Krityk fan de suvere rede'']].
It Dútske idealisme wie in reaksje op de [[Frânske Revolúsje]]. TerwijlWylst de FransenFrânsken de politiekepolitike ordeningoardening omgooidenomsmieten en eenin nieuwenije staatsteat schiepenskiepen, zagenseagen de Dútse filosofen en dichters alleenallinne deit excessenútwrydske en wildenwoenen zijsy doortroch opvoeding opûnderrjocht de ideeën vanfan de mensenminsken inwerkenbeynfloedzje. DaarmeeSadwaande soe, zohopen hoopten zijsy, zouit hetnije nieuwetiidrek tijdperkhim zichorganysk organisch ontwikkelenûntjaan, zondersûnder degeweldsútbarstingen gewelduitbarstingensa zoalsas inyn Frankryk.
