Jelle Zijlstra: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Sa kin't earst wol
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Jelle Zijlstra 1966.jpg|thumb|Jelle Zijlstra yn 1966]]
'''Jelle Zijlstra''' ([[Easterbierrum]], [[27 augustus]] [[1918]] - [[Wassenaar]], [[23 desimber]] [[2001]]) wie in [[ekonoom]]. Hy promovearre yn de Hannelswittenskippen, wie sûnt 1948 heechlearaar oan de [[Frije Universiteit]] fan [[Amsterdam]] en wie [[Earste Keamer|Earste]]- en [[Twadde Keamer]]lid foar de [[ARP]].
 
==LevensloopLibben==
NaNei hetit behalenheljen vanfan hetit [[MULO]]- en [[HBS]]-diploma inyn [[Harns (stêd)|Harns]] volgdefolge Zijlstra eenin opleidingoplieding aanoan de NederlandseNederlânske EconomischeEkonomyske HogeschoolHegeskoalle teyn [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]].
 
DeIt vervullingferfollen vanfan de [[dienstplichttsjinstplicht|militairemilitêre dienstplichttsjinstplicht]] en zijnsyn [[onderduikenûnderdûken]] tijdensyn de [[TweedeTwadde WereldoorlogWrâldkriich]] (hijhy weigerdewegere inyn [[1943]] de aanfoar studinten studentenferplichte verplichte [[loyaliteitsverklaringloyaliteitsferklearring]] te tekenentekenjen) onderbrakenmoast tweemaaler zijnde stúdzje foar studieûnderbrekke. TijdensYn zijnsyn studiestúdzjetiid waswie hijer lid vanfan de ''[[Societas Studiosorum Reformatorum]] Roterodamensis'' (S.S.R.-R.). HijHy werdwaard lid vanfan hetit dispuutdispút U.C.R.I.G.E.S. HijOktober behaalde1945 zijnbehelle er syn [[doctoraalexamendoktoraaleksamen]] [[economie (wetenschap)|economieekonomy]] in oktober 1945. HijDêrnei wasgie daarnaer werkzaamoan bijit dewurk Nederlandseas Economischeassistint Hogeschoolen alsfan assistent[[1946]] enôf vanafas 1946haadassistint alsekonomysk hoofdassistentûndersyk inby hetde economischNederlânske onderzoekEkonomyske Hegeskoalle. InYn [[1947]] waard werder hijdêr benoemdbeneamd totta [[lectorlektor]].
 
In decemberDesimber 2001 overleedstoar Zijlstra opmei 83-jarige leeftijdjier. HijHy werd begravenkaam te hôf yn Wassenaar.
 
== Wurkpaad ==
===Wittenskip===
Zijlstra promovearre [[1948]] op it proefskrift ''"De omloopsnelheid van het geld en haar betekenis voor
de geldwaarde en het monetaire evenwicht"''. Itselde jier noch waard er beneamd ta [[heechlearaar]] yn de teoretyske ekonomy oan de [[Frije Universiteit Amsterdam|Vrije Universiteit]] fan [[Amsterdam]].
 
===Minister===
Fan 2 septimber [[1952]] oant 24 july [[1963]] wie er [[minister]] fan Ekonomyske Saken yn it [[Kabinet-Drees II|twadde kabinet Drees]] en yn it [[Kabinet-Drees III|tredde kabinet Drees]], fan Ekonomyske Saken en fan FinânsjenFinânsjes as "ad interim" yn it [[Kabinet-Beel II|Twadde kabinet Beel]] en fan Finânsjen yn it [[Kabinet-De Quay]].
 
====StaatsfondsSteatsfûns voorfoar de aardgasbatenierdgasynkomsten====
InYn dezedeselde periodesnuorje negeerdewegere Zijlstra de oproepoprop totom hetin vormensteatsfûns van een staatsfonds voorfoar de [[aardgasbatenierdgasynkomsten]] te stichtsjen. DezeIn historischehistoarysk foutfersin leiddedat uiteindelijklang totom let late ta de saneamde ''[[HollandseHollânske ziektesykte (economieekonomy)|Dutch Disease]]'' (Hollânske sykte). De NederlandseNederlânske gulden[[gûne]] werdwaard zosa hardhurd dat de internationaleynternasjonale concurrentiepositiekonkurinsjeposysje der bot ûnder te werdlijen ondermijndhie. TevensTeffens werdenwaard deit aardgasbatengasjild doorfan veleopinoar opeenvolgendefolgjende kabinetten gebruiktbrûkt om de verzorgingsstaatfersoargingssteat te betalenbeteljen. VanFan de ruimgoed 200 miljard euro opbrengstendat init 50gas jaaropsmiet tijdyn is50 nogjier, geenwaard noch gjin 15% uiteindelijk geïnvesteerdynvestearre.
 
===Heechlearaar===
Zijlstra waard nei it ministerwêzen beneamd ta heechlearaar yn de lear fan de [[iepenbiere finansjenfinânsjen]] oan de Frije Universiteit fan Amsterdam. Fan 1963 oant 1966 wie er ek [[Earste Keamer fan de Steaten-Generaal|earste keamerlid]].
 
===Minister-presidint===
Nei de fal fan it [[Kabinet-Cals]] wie er fan 22 novimber 1966 oant 5 april 1967 minister-presidint en minister fan finânsjenfinânsjes fan it interimtydlik-kabinet mei syn namme. De benoemingbeneaming totta presidentpresidint vanfan ''De Nederlandsche Bank'', gedaan doortroch [[Anne Vondeling|minister Vondeling]], moestmoast voorlopigfoarearst ongedaanûngedien wordenmakke gemaaktwurde vanwege Zijlstra's premierschap. De kabaretier [[Wim Kan]] stelde in zijn oudejaarsconference van 1966,fanwege dat Zijlstra alvorens bankpresident te worden, eerst moest zorgen dat er wat op die bankpremier stondwaard.
 
===Bankier===
VanafFan 1967 totoant en metmei 1981 waswie Zijlstra presidentpresidint van [[De Nederlandsche Bank]] N.V. Tegearre mei de direkteur bûtenlânsk belied fan dy bank, [[André Szász]], ontwikkeldeûntjoech hijer hetit "hurde-gûenbelied". De gûne waard keppele oan de [[Dútske mark]] en Nederlân folge it Dútske monetêre belied. De ekonomekonomy fan de [[Bûsrepublyk Dútlân]] groeide razendsnelfluch inyn diedy dagen, en daardêr haakteheakke NederlandNederlân graaggraach bijby aanoan. OokEk waswie Zijlstra inyn diedy jarenjierren PresidentPresidint vanfan de [[Bank foar Ynternasjonale Betellings]] yn [[Basel]].
 
Op 30 april [[1983]] waard Zijlstra beneamd ta [[Minister fan Steat]]. Hy hat in soad bestjoersfulkjes hân en wie ek peetomke fan [[Kening Willem-Alexander]].
 
==Funksjes==
Line 49 ⟶ 48:
== Literatuer ==
{{aut|Jelle Zijlstra}}, ''Per slot van rekening, memoires'', Utjouwerij Contact, Amsterdam, 1993
 
{{commonscat|Jelle Zijlstra}}