Suëven: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rigel 1:
De '''Sueben''' of '''Sueven''' ([[Latynsk]]: ''Suebi'') wienen in [[Germanen|West-Germaanske]] folk dat likernoch oan it begjin fan de iertelling by de [[Eastsee]] (''Mare Suebicum'' yn it Latynsk) wenne hat. Neffens guon is de namme foar [[Sweden]] fan dizze namme ôfleid en is it oannimlik dat dit stamferband utút ferskate stammen bestie, wêrûnder de [[Quaden]], de [[Markomannen]], de [[Allemannen]], de [[Hermunduren]], de [[Langobarden]] en de [[Semnonen]]. Yn de [[5e ieu]] en [[6e ieu]] hienen sy in keninkryk yn [[Spanje]].
 
[[Ofbyld:Reino de Galicia Suevos.png|right|thumb|175px|Suebyske keninkryk yn Spanje]]
De Sueben emigrearden nei it tjinwurdiche [[Dutslân]] en ferbleaun earst yn it noarden by de [[Elbe]]. Al gauris trokken sy nei it suden ta. Neffens de Romeinske skiedkundige [[Tacitus]] dienen de Semnonen en Langobarden me oan de striid fan [[Ariovistus]] tsjin [[Julius Caesar]] yn ([[58 f. Kr.]]).
 
==Skiednis==
De Sueben emigreardenemigreare nei it tjinwurdichetjinwurdige [[Dutslân]] en ferbleaun der earst yn it noarden by de [[Elbe]]. Al gauris trokkenlûke sy nei it suden ta. Neffens de Romeinske skiedkundige [[Tacitus]] dienen de Semnonen en Langobarden memei oan de striid fan [[Ariovistus]] tsjin [[Julius Caesar]] yn ([[58 f. Kr.]]).
Yn de [[4e ieu]] waarden de Sueben troch de [[Hunnen]] ferdreaun en foelen sy yn [[406]], nei it behelle fan de oerwinning yn [[slach by Mainz]] it [[Romeinske Ryk]] yn. Sy trokken troch [[Galje]] rjochting [[Spanje]] en kaamen der oan yn [[409]]. Ûnder lieding fan kening [[Hermerik]] († [[438]]) stiften sy harren eigen ryk yn de Romeinske provinsje [[Gallaecia]] yn [[Spanje]]. Hjir gongen de Sueben foar in grut part oer ta it [[kristendom|Arianisme]].
 
Yn de [[4e ieu]] waarden de Sueben troch de [[Hunnen]] ferdreaun en foelen sy yn [[406]], nei it behelle fan de oerwinning yn de [[slach by Mainz]] it [[Romeinske Ryk]] yn. SyTegearre trokkenmei de [[Fandalen]] lûke sy troch [[Galje]] hinne, rjochting [[Spanje]] en kaamen der oan yn [[409]]. ÛnderUnder lieding fan kening [[Hermerik]] († [[438]]) stiften sy harrenin eigen ryk yn de Romeinske provinsje [[Gallaecia]] yn [[Spanje]]. Hjir gongen de Sueben foar in grut part oer tanei it [[kristendom|Arianisme]], in kristlik leauwens.
Ûnder kening [[Rechila]] ([[438]]-[[448]]) koenen de Sueben harren ryk utwreiden mei [[Baetica]] en [[Sevilla]]. Sy fersloechen ek de lêstste Romeinske legers en doe de Fandalen fertrokken nei [[Afrika]] wienen sy in skoftlang boppemachtig. Dit hichtepunt duore mar koart, want de opfolger fan Rechila, syn soan [[Rechiar]], waard yn [[456]] ferslein troch de [[Fisigoaten]] ûnder lieding fan [[Theoderik II]] yn de [[slach oan de Urbicus]]. Hjirnei waarden de Sueben in skoft bestjoerd troch harren oerwinners.
 
ÛnderUnder kening [[Rechila]] ([[438]]-[[448]]) koenen de Sueben harren ryk utwreidenutwreide mei [[Baetica]] en [[Sevilla]]. Sy fersloechenfersloegen ekderby de lêstste Romeinske legers en doe de Fandalen fertrokken nei [[Afrika]] fuort lûke, wienen sy in skoftlang boppemachtig. Dit hichtepunt duore mar koart, want de opfolger fan Rechila, syn soan [[Rechiar]], waard yn [[456]] ferslein troch de [[Fisigoaten]] ûnder lieding fan [[Theoderik II]] yn de [[slach oan de Urbicus]]. Hjirnei waarden de Sueben in skoft bestjoerd troch harren oerwinners.
 
Al gauris lokte it de Sueben harren unôfhinklikhied werom te krijen. Sy waarden wer troch harren eigen kenings bestjoerd mar moasten wol in grut part fan Spanje ôfstean oan de Fisigoaten en bleau sy under Fisigoatyske ynfloed stean. Yn [[465]] gongen de Sueben alligearre oer ta it [[katholyk|roomske]] leauwens.
 
De dea fan Rechiar soargde foar in splitsing fan it Suebyske folk. [[Aioulf]] ([[456]]-[[457]]) en [[Framta]] ([[457]]-[[458]]) ferdielden it ryk ûnderienoar; lykwols as fazalen fan de Fisigoaten. ÛnderUnder [[Maldras]] wienen de Sueben wer koart werenigd, wernei opnei in splitsing folgde tusken [[Richimund]] ([[459]]-[[463]]), [[Frumar]] ([[459]]-[[463]]) en [[Remismund]] ([[459]]-[[469]]). Dizze lêtste soargde der wer foar dat de wereniging yn [[463]] foargoed wie. De skeidnis oer de periode tusken [[468]] oant [[560]] is hielendol ûnbekend. YnLang om let waard yn [[585]] waard it ryk fan de Sueben foargoed ferslein troch de Fisigoaten ûnder lieding fan [[Leovigild]]. It Suebyske folk bliuw net as ôfsonderlik folk bestean, sy soenen harren ferminge mei de Histo-Romeinske befolking fan Spanje en út de skiednis ferdwiene.
 
==Literatuur==