Wetterhûn: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
L red hiele side + oanf |
|||
Rigel 1:
{{Hûneras
| ôfbylding = Fryzyjski_pies_wodny_u68.jpg
| ôfbyldingstekst =
| ôfbyldingsbreedte =
| namme = wetterhûn
| alternative namme = Fryske krolhier, otterhûn
| oarsprong = ● [[File:Flag of the Netherlands.svg|20px]] [[Nederlân]] <br> ● [[File:Frisian flag.svg|20px]] [[Fryslân]]
| klassifikaasje = [[steande hûn]]
| FCI-nûmer = #221
| skofthichte = 55-59 sm
| gewicht = 25-35 kg
| kleur = swart-wyt, brún-wyt
}}
De '''wetterhûn''',
==Skiednis==
It foarâlderlike type wetterhûn ûntjoech him teminsten 400 jier lyn (om [[1600]] hinne) of mooglik noch earder yn it [[Fryske marren|Fryske marregebiet]]. Saakkundigen spekulearje dat de moderne wetterhûn fuortkomt út krusings fan 'e [[âlde wetterhûn]], in ras dat no net mear bestiet, mei hûnen dy't de [[Roma (folk)|Roma]] út [[East-Jeropa]] of [[Aazje]] wei nei [[West-Jeropa]] ta brochten.
Yn it Fryske wetterlân waarden wetterhûnen fan oarsprong fral brûkt foar de [[jacht (op bisten)|jacht]] op [[fûgel|wetterfûgelt]], dêr't se as [[steande hûn]]en by útstek geskikt foar binne. De hûn wachtet dêrby sûnder te ferwegen oant syn baas in fûgel sketten hat en hellet it deade of oansketten wyld dan swimmend en of dravend op. Dêrnjonken waarden wetterhûnen ek ynset foar de folle dregere en potinsjeel gefaarlike jacht op [[murd]]en en [[otter]]s. Letter waard it in hûn fan [[boer]]en, [[boere-arbeider|arbeiders]] en [[skipper]]s. Hy waard noch altyd brûkt foar de murdejacht, mar ek wol by de jacht op [[mol (bist)|mollen]] of gewoan as [[hiemhûn]]. Ek waard er wol ynset as [[lûkhûn]], wêrby't er foar of ûnder de [[hûnekarre]] spand waard om bgl. [[molkbus]]sen te lûken.
[[File:Wetterhoun0002.jpg|thumb|left|In wetterhûn as hiemdogge.]]
Hoewol't de wetterhûn ûnder de [[Twadde Wrâldoarloch]] as ras suver útstoar, wisten leafhawwers him nei de oarloch mei rjochte en foarsichtige fokkerij wer by de wâl op te helpen. Tsjintwurdich wurdt it stamboek fan 'e wetterhûn beheard troch de Nederlânske Feriening foar Stabij- en Wetterhûnen (NVSW) en de Wetterhûnferiening Nederlân (WVN). Wrâldwiid wurdt it ras erkend troch de [[Ynternasjonale Kynologyske Federaasje]] (FCI) as ûnderdiel fan rasgroep 8 (retrievers en wetterhûnen), seksje wetterhûnen, mei it rasnûmer 221. De [[Feriene Kennelklub]] (UKC) erkent de wetterhûn as in steande hûn. Om utens wurde wetterhûnen promoate as in seldsum ras dat ynteressant is foar lju dy't in ûngewoan [[húsdier]] sykje.
== Aard ==▼
==Lichemsskaaimerken==
De wetterhûn is in middelgrutte hûn, mei in skofthichte fan 55-59 sm, en in gewicht fan 25-35 kg. Hy hat in krêftige en kompakte lichemsbou, en mei útsûndering fan de [[kop]] en de [[poat]]en is it hiele liif oerdutsen mei tsjûke krollen fan stevich, ticht [[hier (begroeiïng)|hier]]. De yndividuële hierren binne frij grou is, en de [[pels]] as gehiel fielt fettich oan, in adaptaasje dy't wetterôfstjittend wurket en sadwaande de hûn drûch en waarm hâldt. De tekening komt yn twa farianten foar: swart-wyt en brún-wyt (bûnt).
[[File:Wetterhond.jpg|right|thumb|200px|In wetterhûnejong.]]
De [[ear (lichemsdiel)|earen]] sitte relatyf fier útinoar en hingje slop by de sydkant fan 'e kop del. De [[sturt]] krollet strak fan it lichem ôf en wurdt ornaris boppe de [[rêch]] droegen. Troch de nochal aparte foarm fan 'e [[each|eagen]] liket it wol as hat dit ras altyd in frijwat grimmitige gesichtsútdrukking, wêrmei't it him dúdlik ûnderskiedt fan oare hûnerassen.
== Keppeling om utens ==▼
De wetterhûn is in rêstige hûn mei in sêft aard, dy't in treflike steat fan tsjinst hat as [[steande hûn]], sawol op it lân as yn it wetter. Hy is lykwols wat eigensinnich en net samar fertroud mei lykfolwa. In ier belearen is needsaaklik, oars kin er ûnbrûksum wurde. Oan 'e oare kant binne wetterhûnen fan natuere wach en betrouber en binne se yn 'e regel tige duldsum mei bern. Se kin treflik tsjinst dwaan as hiemhûn, mar binne perfoarst net agressyf foar besikers oer. Yn ferliking mei de [[Fryske stabij]] hâldt de wetterhûn der noch mear fan om bûtendoar te wêzen.
* [http://www.nvsw.nl/ - rasferiening Stabij en Wetterhûnen]▼
==Sjoch ek==
* [[List fan hûnerassen]]
{{boarnen|boarnefernijing=
* {{Aut|Dooper, Wiebe M.}}, ''De Wetterhoun, een Eigenzinnig Fenomeen'', 2005, ISBN 9 08 08 57 327.
* {{Aut|Ashworth, Lou Sawyer}}, ''Prisma Honden Lexicon'', Utert/Antwerpen, 1977 (Het Spectrum), ISBN 9 02 74 09 03X (oers. fan ''The Dell Encyclopedia of Dogs'', New York, 1974, Vineyard Books), s. 119/120: ''Wetterhoun of Friese krulhaar''.
----
Foar oare boarnen en fierdere literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Wetterhoun ''References'', op dizze side].
----
{{commonscat|Wetterhoun}}
}}
{{DEFAULTSORT:Wetterhun}}
[[Kategory:Hûneras]]
[[Kategory:Frysk bisteras]]
| |||