In '''stins''' wie foarhinne yn de provinsje [[Fryslân]] in hearehús of boarch. YnIt dewurd Fryske"stins taalkomt bestjut stinsfan "stienhús". InDêrby proattemuot stinsendan hawwelykwols tocht wurde oan bakstien. De stinzen fungearre of as nammeflechtboach by in houten, [[state]], of binne yn letter tiid útwreide ta stienen states. De ienichste útsûndering hjirby is de noch hieltiid net ynboude [[Skierstins]]. Alle eardere stinzen hjitte troch dizze ûntwikling no "state".
De hearehúzen wiene oarspronklik it besit fan de [[adel]]ike famyljes dy't oer in soad lân beskikten. LykernôchIt binnemeastepart derfan in proattede stinzen is yn de [[19e ieu]] ôfbrutzen, omdat itgoed faaksûnderhâld foar de eignersfaak te djoer wiewaard omfoar itde goad te ûnderhalde kinneeigners. Yn inkeleguon fan de noch besteande stinzen isbinne tsjinwurdichtsjintwurdich in museummuseums festigefêstige.
Stinsen komme ek foar yn [[East-Fryslân]] en yn de provinsje [[Grinslân]]. Yn dizze kontrijen wurdehjitte sydy lywols ''borchen'' neamd[[boarch]]en. FaaksFaak lizzenlizze by stinsen en borchenboarchen prachtige krudetúnen. AsFoar sa'nkrudetúnen túndy't al út de [[16e ieu]] of [[17e ieu]] stamtstamje wurdt it inwurd ''stinsetún'' neamdbrûkt.
