Geart Aeilco Wumkes: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
L [[]]] |
||
Rigel 1:
{{Persoan algemien
| ôfbylding = Wumkes, Geert Aeilco.jpg
'''Geart Aeilco Wumkes''' ([[De Jouwer]], [[4 septimber]] [[1869]] - [[Huzum]], [[7 maaie]] [[1954]]) wie in Fryske [[teolooch]] en [[histoarikus]].▼
| ôfbyldingstekst = Geart Aeilco Wumkes
| ôfbyldingsbreedte = 225px
| echte namme =
| oare namme(n) =
| nasjonaliteit = {{Flagge_NL}} [[Nederlân]]sk
| berne = [[4 septimber]] [[1869]]
| berteplak = [[De Jouwer]]
| stoarn = [[7 maaie]] [[1954]]
| stjerplak = [[Huzum]]
| etnisiteit = [[Friezen|FRysk]]
| berop/amt = teolooch, histoarikus
| aktyf as = publisist, predikant
| jierren aktyf =
| reden bekendheid =
| bekendste wurk(en) =
| prizen =
| webside =
}}
▲'''Geart Aeilco Wumkes''' ([[De Jouwer]], [[4 septimber]] [[1869]] - [[Huzum]], [[7 maaie]] [[1954]]) wie in
==Libbensrin==
Geart Aeilco Wumkes waard yn 1869 berne yn in [[ortodoks-protestantisme|ortodoks-protestantske]] húshâlding fan [[East-Fryslân|Eastfrysk]] komôf. Syn heit wie fabrikant fan naai-jern. Nei de legere skoalle en de [[Frânske skoalle]] op [[De Jouwer]] dien te hawwen, ferbleau hy fan 1883 oant 1889 op it ynternaat
Nei syn stúdzje teology yn [[Doetinchem]] en dêrnei yn [[Utert (stêd)|Utert]] waard hy herfoarme dûmny yn [[Hoarn (Skylge)|Hoarn]] op [[Skylge]], yn [[Roan]], [[Stryp]] en yn in [[Snits (stêd)|Snits]]. Hy wie mei oprjochter yn [[1908]] fan it [[Kristlik Frysk Selskip|Kristlik Frysk Selskip foar Fryske taal en literatuer]]. Ds. Wumkes wie fan [[1910]] oant [[1936]] learkrêft [[Hebriuwsk]] op it Snitser Gymnasium. Yn [[1924]] waard er beneamd ta
Wumkes ferstoar op 7 maai 1954 op 84-jierrige leeftyd yn Huzum.
==Wurk==
Ds. Wumkes hat in soad betsjut foar de Fryske taal. Hy wie dûmny en hy wie de earste dûmny dy’t in tsjinst yn it Frysk die. Dat die er op [[3 jannewaris]] [[1915]] yn de Herfoarme tsjerke fan [[Tsjom]]. Hy sei: “Yn 'e memmetaal, omdat nei myn betinken soks it wiere is en it dy wei op moat’. Pas flak foar de tsjinst kundige Wumkes, dy’t allinnich syn frou it geheim ferklapt hie, syn revolúsjonêre foarnimmen oan. De ferbouwerearde
Nei syn
Wumkes wie fan 1924 oant 1940 bibliotekaris fan de [[Provinsjale Bibleteek|Provinsjale Biblioteek fan Fryslân]], dêr't er tagong hie ta in protte boarnen, wêrûnder de jiergongen fan de [[Ljouwerter Krante]]. Wumkes publisearre út dy boarne geregeld yn it
== Wurken (net folslein) ==
* 1891: ''Het priesterlijk orakel der Hebreen'' (opstel)
* 1900: ''Tusschen Flie en Borne. Schetsen uit de geschiedenis van Schellingerland''
* 1904: ''De Gereformeerde Kerk in de Ommelanden tusschen Eems en Lauwers (1595-1796)'' ([[proefskrift]])
* 1911-1937: goed tûzen lemmata foar it ''Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek''
* 1911: ''It Fryske Réveil yn portretten''
|