De '''Hunnen''' wienenwie in konfederaasjefederaasje fan nomadenfolken, dy't oarspronklik fuort kamen út [[Sintraal-Aazje]] kamen en yn de [[5e ieu]] troch [[Jeropa]] loekelutsen. Sy binne foaral bekend wurden fanwege de grutte ferwoestingsferwoastings dy sy oanrjochten hawwe en harren neat mijendegrutte wredens. ▼{{Stavering}}
▲De '''Hunnen''' wienen in konfederaasje fan nomadenfolken, dy't oarspronklik fuort kamen út [[Sintraal-Aazje]] en yn de [[5e ieu]] troch [[Jeropa]] loeke. Sy binne foaral bekend wurden fanwege de grutte ferwoestings dy sy oanrjochten hawwe en harren neat mijende wredens.
==Skiednis==
[[Ofbyld:Hunnen.jpg|right|400px]]
De Hunnen waarden fan aldsfanâlds sjoen as it folk dat ieuwen foar datfoardat sy yn Jeropa ferskenenferskynden troch de sjinezenSinezen de [[Xiongnu]] (yn aldeâlde transkriptiestranskripsjes ''Hsiung-nu'') neamd waarden en dy't it [[SjineseSineeske Ryk]] bedriegebedrige hawwe.
Wierskynlik foarmdenfoarmen de Hunnen yn it begjin gjin homogene groep, mar wienenwie in groep fan ferskate folken dy't allegearre deselde hearser hienen. De nammen fan in oantal hearsershearskers binne bekend fan ôf likernôch [[300 f. Kr.]] ôf en neffens de [[Sina|Sineeske]] skriften al sûnt [[1800 f. Kr.]]
===De Swarte Hunnen===
Yn [[352]] waarden sy troch de [[Hua]] ferdreaun en kaam in part fan de Hunnen de kant fan Jeropa opút. Dizze Hunnen dy't de ''Swarte Hunnen'' neamd waarden, foelen Ruslân yn, wylst in oare groep, de saneamde ''WytteWite Hunnen'' it [[Perzen|Perzyske rykRyk]] en Noard-[[IndiaYndia|IndiëYnje]] ynfoel derwêr't sy inkoart koartstonnichin ryk stifte hawwe. Doe't de WytteWite Hunnen ferslein waarden, loekelutsen sy yn de [[6e ieu]] ek nei Jeropa ta en waarden doe bekend as de [[Avaren]].
Yn [[376]] ferneatigeferneatigen de Swarte Hunnen it Ryk fan de [[Ostrogoaten]] yn de [[Oekraïne]], wer trochwêrtroch't sy de macht yn de hânhannen krigekrigen oer de steppen fan East-Jeropa. Oare folken waarden troch harren ûnderworpen ûnderwurpen of op de flecht dreaun. Dizze ferfarre folken oefeneoefenen in swiere drokdruk út op de grinzen fan it [[Romeinske Ryk]] dy't hjirtroch ferswakkeferswakken. Under drokdruk fan de Hunnen besochten de [[Fisigoaten]] tastemmingtastimming te krijekrijen om harren yn it Romeinske ryk te festigefêstigjen.
===BoppemachtigOermachtich yn Jeropa===
[[Ofbyld:Huns empire.png|left|thumb|300px|It Ryk fan de Hunnen ûnder kening Attila]]
Under kening [[Attila]] waarden de Hunnen in skoftlang it machtigste folk fan Jeropa. Attila wreide syn leger út mei feskateferskate ûnderworpenûnderwurpen folken en stifte in ryk yn Midden-Jeropa, mei as sintrum fan machtmachtssintrum de Romeinske provinsje [[Pannoonje]] (no [[Hongarije]]). Syn ryk strekke him útrûn fan de [[Kaukasus]] oant de [[Ryn]]. Attila stjoerde syn leger troch hiel Jeropa op rôftogtrôftocht, faak yn it Romeinske Ryk en feroersaakeferoarsake oeral paniekpanyk. Yn [[451]] waard Attila lykwols yn in grutte slach ferslein troch in leger besteande út Romeinen, [[Franken]] en [[Fisigoaten]] ûnder lieding fan de Romeinske generaal [[Aetius|Flavius Aetius]]. De slach fûn plakwie yn [[Galje]] en wurdt de [[slachSlach op de Katalaunyske fjilden]] neamd. De Hunnen waarden net ferneatige en foelen út wraak [[Rome]] oan, mar wierskynlik fanwege in sykte yn syn leger moast hyAtilla ôfheakje .
===Ein fan de Hunnen===
Nei de dea fan Attila rûn de macht fan de Hunnen hurd tebekwerom. Yn de [[slachSlach oan de Nadao]] waarden de Hunnen ferslein troch in alliaansjealliânsje fan Gepiden en Ostrogoatyske stammen. DerneiDêrnei swalktenswalken de Hunnen troch Jeropa. Guon loekelutsen harren werom nei AzjaatyskeAziatyske steppen, mar it mearendielmeastepart bleau yn Jeropa hingjehingjen, pastenpaste harrenhar oan en gongengie op yn de Jeropeeske befolking.
[[kategory:Hunnen]]
| 