Jagtlust (Kûkherne): ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:JagtlustKuikhorne1 ca1880.jpg|thumb|Bûtenpleats ''Jagtlust'' yn Kûkherne om 1880]]
''Jagtlust'' stie eastlik fan [[Kûkherne]], besuden de Kûkhernewei, eastlik fan de Eastersingel en westlik fan de [[Kûkhernsterfeart]] yn de gemeente [[Dantumadiel]]
It hûs waard koart nei 1758 set. It hie in hege stoepe foar de foardoar. Aan weerszijden van deze hoge stoep stonden 2 stenen leeuwen, die elk een wapenschild bewaakte, met daarop naar alle waarschijnlijkheid het wapen van de Van Haersma's.
Volgens overlevering kwamen de Nassau's er vaak jagen. Dit zouden dan in de 17e iuw de Friese stadhouders kunnen zijn geweest. Als het al zo is geweest, dan wiene dy jachtpartijen wierskynlik incognito.
Een zekere Lykas Schwartzenberg trouwde met een Van Haersma, die op de [[Stania State]] woonden. In 1758 koopt hij een bos ten westen van Kuikhorne en laat daar dit huis bouwen. Hij wilde graag dicht bij zijn bosbouwbedrijf wonen, dat hij hier had.
Een van de latere eigenaars was mr. Wybe van Haersma. Hij werd "Wylde Wibe" genoemd en was kantonrechter. Na zijn dood in 1822, blijft zijn weduwe Aalkjen Braunius er wonen. Zij sterft op 4 mei 1823 in het huis en in september wordt het huis via een openbare veiling verkocht. De omschrijving luidt: "de buitenplaats Jagtlust met belendende boereplaats (10 bunder) voorts 155 bunder bosch te Kuikhorne en Veenwouden in gebruik bij Mr. W. H. van Haersma".
Op 8 november 1824 wordt het huis uiteindelijk verkocht aan dokter Petrus H. Feenstra út [[Kimswert]]. In opdracht van hem werd er veel aan het huis en de tuin veranderd. In de tuin werd een grote vijver gegraven. De grond die daarbij vrij kwam, werd gebruikt voor de aanleg van een grote heuvel, waarop een belvédère gebouwd werd.<br>
Op deze [[Belvedêre (arsjitektuer)|belvedêre]] bouwde hij een telescoop waarmee hij het hielal bestudeerde. De dokter nam een koetsier in dienst, die Harm Durks de Vries heette, de heit fan [[Grutte Wopke]] fan Kûkherne. Dokter Feenstra overleed in 1850 en in de Leeuwarder Courant van 1852 stond een advertentie waarin de "Verkoop der buitenplaats Jagtlust te Kuikhorne" werd aangekondigd.
Het huis bestaat dan uit "een hoofdgebouw met 6 grote en 2 kleine kamers, een keuken, kelders, zolders, enz.
Het huis werd gekocht door de gepensioneerde zeekapitein Dur Leu dy't troud wie mei in "Van Knijff".
Waarschijnlijk is Dur Leu in 1872 overleden, want in dat jaar komt Jagtlust weer onder de hamer. Met de verkoop wilde het niet lukken, want in 1886 staat het weer te koop. Mogelijk is het vanaf toen verhuurd en in 1892 wordt het weer te koop aangebeoden in opdracht van de weduwe Dur Leu-Van Knijff. Toen werd het eindelijk gekocht door T. Wiegersma J.Rz. uit Leeuwarden, die sigarenfabrikant was. Hij kocht het huis met het doel er een sigarenfabriek in te beginnen.
Om de fabriek beter bereikbaar te maken, schreef hij de omliggende gemeenten aan, om de Zwetteweg te mogen bestraten, maar daar is veel strijd over geweest. Toen eindelijk rond de jaarwisseling de Zwetteweg een straatweg werd, was de fabriek er al niet meer.
In 1906 wordt Jagtlust afgebroken en de voorname stenen leeuwen getransporteerd naar Bergum en daar geplaatst bij het oude gemeentehuis (Van Sminiahuis). In 1936 werd het gemeentehuis afgebroken en de twee leeuwen verkocht aan Jhr. H.W.L. de Beaufort, eigenaar van kasteel Leeuwenburg bij Langbroek, gemeente Driebergen. De twee leeuwen met de Friese wapens van de families Van Coehoorn en Van Scheltinga, houden daar nog steeds de wacht.
Van Jagtlust zijn alleen de kelders bewaard gebleven, deze zijn echter volgestort met puin.
== Bewenners ==
* om 1758 Lykas Schwartzenberg
| |||