Gundobad: ferskil tusken ferzjes

'''Gundobad''' ([[445]]-[[516]]) wie in [[Boergonden|Boergondyske]] kening, dy't yn 'e [[5e ieu]], it tiidrek datfan de [[Grutte Folkeferfarren]] plakfûn, in fan belang west hat. Hy wie in stikmannich jierren ''magister militum'' (oerbefelhawwer) fan it [[Romeinske leger]] ([[472]]-[[474]]). Letter, fan [[486]] oant [[516]], wie er kening fan de [[BourgondenBoergonden]], in Germaanske stam. Hy wie in neef fan de Germaanske hearsker [[Risimer]].

Gundobad waard om [[445]] hinne berne as de âldste soan fan kening [[Gundiok]]. Hy waard grutbrocht yn 'e omkriten fan (Savoye) en siet yn syn jonge jierenjierren yn [[Itaalje]] by it Romeinske leger, derdêr't syn omke Risimir as oerbefelhawwer fan it leger feitlik hearske oer it [[West-Romeinske Ryk]].

Nei it ferstjerren fan RicimerRisimer op 8 augustus [[472]] berikkeberikte Gundobad syn hege posysje yn it leger. Troch keizer [[Olybrius]] waard er beneamd as ''magister militum'' fan it Romeinske leger yn it westen. Al gau die er itselde as syn foargonger doe't er nei de dea fan keizer Olybrius op [[3 maart]] [[473]] in strieman [[Glycerius]] as keizer beneamde.

Hy krige as oerbefelhawwer te krijen mei de komst fan in part fan de [[Ostrogoaten]], liedelieden troch [[Fidimir]]. Dat folk hie har wengebiet yn [[Pannoonje]] ferlitten en besocht nei Itaalje te ferfarren. Gundobad koe de Ostrogoaten gewurde litte, meidatsadat se fierder teagen nei Galje, nei har besibbe stam, de [[Fisigoaten]].

Yn it [[East-Romeinske Ryk]] koe keizer [[Leo I]] net akseptearje dat Glyerius op'e troan yn it westen siedsiet en stjoerde syn ferwant [[Julius Nepos]] mei in leger nei it westen om de hearskippyhearskippij oer te nimmen.

Fanút [[Dalmaasje (Romeinske Ryk)|Dalmaasje]], dêr't er goeverneurgûverneur wie, fear Nepos mei in machtich leger nei Itaalje. Yn juny [[474]] berikkeberikte Nepos [[Ostia]] (de havenstêd fan Rome) en luts nei [[Ravenna]]. Glycerius joech him oer en Gundobad waard troch Nepos foartendaliks ûnthevenûntheft fan syn funksje yn it leger. TeloarstelleTeloarsteld ferliet Gundobad Itaalje en gong wêromwerom nei syn stamferwanten yn Galje.

Werom yn Galje feroarsakkeferoarsake Gundobad in opfolgingskrisesopfolgingskrisis. Syn heit [[Gundiok]], wie yn [[473]] stoarn en hie syn keninkryk ferparte oer syn trije oare soanssoannen, [[Godigisel (fan de Boergonden)|Godigisel]], [[Gilperik II]] en [[Gundomar]]. Gundobad wie it hjir fansels net mei ienasiens en kearde him tsjin syn bruorren. Hy deadzjedeade Gundomar yn [[486]] en fersloech Gilperik yn [[493]].

Tsjin Godegisel behelleferlear hy inde nederlaachslach. Dizze broer slagge deryn om mei help fan de [[Franken]] Gundobad te ferslaan by [[slach by Dijon|Dijon]] yn [[500]]. Gundobad koe lykwols nei [[Avignon]] flechten en kearde mei help fan de [[Fisigoten]] it jier dêrop wêrom. Diskear waard Godegisel by Vienne troch Gundobad ferslein, finzen nommen en yn [[501]] fermoarrefermoarde, wêrmei't Gundobad langomletúteinlik allinnich hearsker fan de Boergonden waard.

== Allinne hearskerAutokraat ==

Under it bewâld fan Gundobad waarden de Boergonden bûnsmaten fan it [[East-Romeinske Ryk]] en de [[Ostrogoaten]]. Dit bûnsgenoatskip kaam ta stân om it optwingeopkommen fan it [[Frankyske ryk]] fan kening [[Klovis]] tsjin te hâlden. Troch yntensiefeyntensive diplomaasjediplomasy fan biskop [[Avitus fan Vienne]], slaggeslaggen de Franken erder lykwols yn om Gundobad oer te heljen de side fan Klovis te keazenkiezen. Gundobod ferbruts it ferbûn mei de Romeinen en Ostrogoaten en sleat yn [[507]] in nei ferdrach mei de Frankyske kening. Tegearre foelen sy de [[Fisigoaten]] oan dy't yn de [[slach by Vouillé]] (507) ferslaggeferslein waarden. Mar doe't de Ostrogoaten de Fisigoaten te help skeaten, waard Gondobad op syn beurt ferslagenferslein. Troch dizze nederlaach rekke hy in part fan syn grûnbesit (de [[Provence]] ta súden fanbesuden [[Durance]]) kwietkwyt oan de OstrogotenOstrogoaten. Letter waard dit besit wêromwerom joenjûn oan de Boergonden.

Under it bewâld fan Gundobald waard it Boergondyske rjocht op skriftt gesteldsteld. Gundobald kaam te fersjerrenferstjerren yn [[516]] en waard opfolge troch syn soan [[Sigismund]].