Nije Side: '''Limitanei''' of ''ripenses'' wienen grinstroepen yn it lette Romeinske leger. Sy wienen legere oan de grinzen fan de Ryn en Donau, de saneamde ''Limes''. It wienen foar...
'''Limitanei''' of ''ripenses'' wienen grinstroepen yn it lette [[Romeinske leger]]. Sy wienen legere oan de grinzen fan de [[Ryn]] en [[Donau]], de saneamde ''[[Limes]]''. It wienen foaral lichte troepen dy't ta harren taak hienen om ynfallers tydlik tsjin te holdenhâlden oant swierdere leger ienhedenlegerienheden arrivearren.
==Skiednis==
Oant 'een mei it begjin fan de [[4e ieu]] wie it Romeinske leger benammen legere oan de grinzen fan it ryk. De ynfallen yn de [[3e ieu]] dienen de Romeinen beseffebeseffen dat it Romeinske linearlineêr en statyske ferdigeningswurk net goed mear funksjonearre. Dêrom waard in folle dynamyskedynamysker ferdigening betocht. It meastepart fan it leger waard tenei yn it binnenlân legere, op goede strategyske plakken, dêr't sy gau oploekeoplûke koe tsjin ynfallers. Dizze militêre ienhedensienheden waarden ''[[comitatenses]]'' neamd.
De oan de grins sels legere ienheden ''limitanei'' wienen húsfeste yn stienenstiennen ''castella'' of ''castra''. Sy moasten sels foar harren iten soargje. Yn de omjouwing fan harren legerplakken leinen lânbougrûnnenlânbougrûnen dêr't sy sels fiedsel ferbouden. Sy wienen heal soldaat, heal boer en net grut yn oantal. It wie harren taak om it achterlizzendachterlizzende lân te beskermjen tsjin plonderaarsplonderers, of tsjin lytskelytse ynkringende fijannen. Omdat de grinstroepen meinet weinichmanmachtich wienen, wienen sy net by steat om inyndied diedwerklik wurklikfijannige fijannich legerlegers yn in slach tsjinstân te bieden. Foar dy taak wienen de comitatenses ferantwurdlik.
Nêst de ''comitatenses'' en de ''limitanei'' wied er ek noch in oare groep militêren by de ferdigening fan de grinzen belutsen. Dizze militêren wienen de [[foederatifoederaty]] of helptroepen dy't levere waarden troch de omringeomlizzende grinsfolken. Yn de rin fan de skiednis soenen de Romeinen hietydhieltyd faker in berop dwaan op dizze ''foederatifoederaty''.
==Gefolgen==
Alhoewol't de militêre feroarings in folle doelmjittigedoelmjittiger ferdigening oplevere foar it Romeinske ryk, hie it ek syn kearside. De kwaliteit fan de grinstroepen rûn nammentlik efterút, omdat de ''limitanei'' faak yn earme omstannichheden oan de grinzen libdenlibben, wylts de kondysjes foar de troepen yn it binnenlân folle better wienen. De omstannichheden hienen foaral in grutte ynfloed op de dissipline en it moraal fan de troepen.
