William Blake: ferskil tusken ferzjes

Blake waard berne yn in waarm, net konvinsjoneel, middenstânsgesin yn [[Londen]]. Syn heit James wie fan [[Ierlân|Ierske]] komôf en hjitte eigentlik O'Neill. De jonge William wie in koppige jongen; hy gie net nei skoalle en krige syn oplieding gruttendiels fan syn mem. Hy lêsdelies alles wat los en fêst siedsiet, wêrûnder [[William Shakespeare|Shakespeare]], [[John Milton|Milton]], [[Ben Jonson]] en de bibel en stekstiek ek it noadige op fan Frânsk, Italjaansk, Latyn, Gryksk en Hebrieusk. Al gau foel syn artistike talint op en oanmoedige. Ek die bliken dat er oer in [[mystyk|mystike]] ynslach beskikte, enhy seach fisioenen, dêr't er him yn syn letter libben troch late litte soe.

OpMei fjirtjinjierrigefjirtjin leeftydjier gie hy yn de lear by de grafikus James Basire. Dizze lit him sketsen en tekenings meitsjenmeitsje fan [[Westminster Abbey]] en oare âlde tsjerken yn Londen. Yn dy tiid ûndergie hy de ynfloed fan de [[gotyk]]. Doe't er 21 wie, waard er talitten op de Royal Academy. Hy woe lykwols mear wêze as allinnich grafikus en fersette him boppedat tsjin de oerhearskjende konvinsjonele keunstopfettings. Nei syn houlik mei Catherine Boucher yn 1782 wist er op optreaunenoanstean en mei stipe fan inkele freonen in earste publikaasje ferskine te litten: ''Poetical sketches'' (1783).

Hoewol't syn mystike ynslach late ta inwurk mei in protte mei symbolyk beladen en meastentiids tsjuster wurk, dêr't er in eigen mytology yn ûntwikkele, ferskynde fan him yn 1789 ''Songs of Innocence'' mei ienfâldige lyryske gedichten. Yn 1794 waard hjir ynhjiryn in werútjefte ''Songs of Experience'' oan tafoege. Dat lêste wurk waard nea apart útjûn mar altyd as ienheidopnaam mei it eardere, ûnder de titel ''Songs of Innocence and of Experience showing the Two Contrary States of the Human Soul''.

Syn wichtichste prozawurk, mei gravueres, ''The Marriage of Heaven and Hell'' ûntstie yn 1790. Yn dat wurk is syn ferlangen nei frijheid dúdlik te sjen. It hjiryn opnommen ''Proverbs of Hell'' befettet in beknobtekoarte werjefte fan syn libbens- en keunstbeskôggingkeunstbeskôging; syn revolúsjonêre ideeën ferwurde hy yn ''The French Revolution'' (1791), ''America'' (1793) en ''Visions of the Daughters of Albion'' (1793). Yn syn lettere wurken as ''Milton'' (1804-1808) en ''Jerusalem'' (1804-1820) makket syn wanhoop plak foar in filosofy dêr't de reddingrêding sjoen wurdt yn leafde en ferjouwing.

Yn 1794 makke hy it skilderij 'The Ancient of Days'. It doek hat in grutte fan 23,3 sm × 16,8 sm. De technyk dy't William Blake dêrby brûkte wie reliëfetsen mei wetterferfwetterferve. It wurk wurdt bewarre yn it [[British Museum]] yn Londen.

Ut it wurk fan William Blake docht goed bliken dat er de ferbylding wichtiger fynt as de rede. Blake pleatst fraachtekens by alle hearsende waardenwearden fan syn tiid, op it mêd fan keunst, religy en filosofy. Syn poëzy rint foarút op de grutte feroarings dy't komme soenen: it loslitten fan de konvinsjes fan de 18e ieu.

De drege mystike gedichten fan Blake wurde net in soad lêzen. Nei alle gedachten koe hy syn ideeën dêr net goed genôch yn útdrukkenútdrukke. Yn de koartere gedichten lykwols, slagget hyit him wol deryn him folslein iepen te settenwêzen foar de lêzer.

William Blake stoar yn 1827 en waard te hofhôf brocht op Bunhill Fields yn Londen.

* Syn bekende regel ''"And did those feet in ancient time"'' is brûkebrûkt foar it nûmer [[God Song]] fan it [[Bad Religion]]-album [[Against the Grain]].