Fokko Ukena: ferskil tusken ferzjes

'''Focko Ukena''' ([[1370]] ? -[[1435]]) wie in [[East-Fryslân|Eastfryske]] [[haadling]] dy’t in wichtige rol spile hat yn de striid tusken de [[Skieringers]] en [[Fetkeapers]] yn de provinsjes [[Grinslân]] en [[Fryslân]]. Dêrneist wie hy ien fan de liedende figueren yn it ferset tsjin it festigjen fan [[landhearlânhear|landhearliklânhearlik]] gesach yn East-Fryslân troch it geslacht tom Broke.

Fokko Ukena stamme út in earm mar âld haadlingelaach út Neermoer of Edermoer yn Eastfryslân. De namme fan syn heit wie Uko en dêrom waard er Ukena neamd. synSyn mem wie Amke fan Lengen fan it laach [[Ripperda]]. Yn âlde kroniken wurdt er beskreaun as in yndrukwekkende ferskining (hy stekke mei de holle boppe it folk út), in berne oanfierder en lieder. Troch syn houlik mei Theda fan Reide koe der syn macht útwreidzje. Ut dat houwlik waarden twa jongens berne Uko Fokkena en Udo Fokkena twa dochters Amke en Bawe. Syn twadde houwlik wie mei Hidde fan Dykhúzen, dy't him Dykhúzen by Appingadam, Weiwerd, Wirdum en Oterdum oanbrocht. Ut dat twadde houlik krige hy ien bern, in famke Ulske.

Fjirtich jierren hat Fokko Ukena oanfierder west fan de Fryske fryheidstriders tusken Fly en Weser. Sa no en dan hied er de seerôvers fan de fryske kusten, de saneamde ‘likedielers’‘[[likedielers]]’ (''victaliebroeders''), as bûnsmaten en focht er foar de Fryske ienheid tsjen allen en elkenien, soms mei de Tom Broecke en Fetkeapers, dan wer mei de Skieringers, meastentiids tsjin Hamburch, Oldenburch, Bremen, sa no en dan tsjin de stêd [[Grins]].

Ukena wie ynearsten legeroanfierder fan [[Keno_tom_Broke|Keno tom Broke]]. As legeroanfierder fersloech hy yn [[1417]] [[Sicka Sjaerda]] by [[slach by Noardhorn|Noardhorn]] en oermastere hy yn [[1418]] [[Dokkum]]. Nei it weroverjen fan Dokkum troch de [[Skieringers]] lanne hy by [[Hylpen]] en fersloech de Skieringers ([[Slach oan de Palesleat|oan de Palesleat]]).

Hy naam [[Starum]] yn en belegere [[Sleat]], mar waard troch troepen fan [[Jan fan Beieren]], de greve fan Hollân, ta wiken twongen yn 1420. Ukena ûndertekene op [[1 febrewaris]] [[1422]] as earste de [[Frede fan Grins fan 1422|Frede fan Grins]] tsijn alle frjemde lânhearen. Hy striid dêrnei mei de [[HanzeHânze|Hanzeaten]] tsjin de [[Likedelers]] en ferdriuwt dy út [[Iezumasyl]] en Dokkum. Letter keart hy him tsjin tom Broke en is benammen aktyf yn it hjoeddeiske East-Fryslân.

Hy slagget der net yn tom Broke te wjerstean en lûkt him úteinlik werom op de boarch [[Dykhuzen]] by [[Appingedam]], dy’t eigendom is fan syn twadde frou. Dêr stjert hy yn [[1435]]. Syn ferset hat der wol ta laat dat de tom Brokes it sa winske [[List fan hearskers fanyn East-Fryslân|greefskip]] net ferkrigen hawwe.