De ferzje fan 21 okt 2011 om 19.33 wizigje Drewes (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 97.657 edits L red. en sa ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 21 okt 2011 om 19.50 wizigje weromsette Kening Aldgilles (oerlis \| bydragen) Rjochte-útfurders, Behearders 9.255 edits No edit summary Neikommende ferskillen →
Rigel 1: '''Psychology''', ''sielkunde'', is de wittenskiplike stúdzje ~~fan~~nei ~~minsklik~~it ~~gedrach~~hâlden en ~~mentale~~dragen ~~prosessen.~~fan ~~Psychology~~minsken isen ~~ien~~de ~~fan~~mentale deprosessen ~~[[sosjale~~dy't ~~wittenskip]]pen~~dêrby hearre. Ornaris wurdt de psychology as in [[sosjale wittenskip]] kategorisearre. It ûndersyksfjild fan de psychology is lykwols breder. Ofhinklik fan it dielmêd of psychologyske perspektyf kin de psychology ek as natoerwittenskip of geastewittenskip yndield wurde. De ûndersiken dy't dien wurde drage by oan de psychologyske teoryen dy't brûkt wurde om it hâlden en dragen fan minsken better begripe te kinnen. == Skiednis == De skiednis fan de psychology giet werom nei de [[Aldheid\|âldheid]]. Ferneamde Grykske filosofen út dy tiid binne [[Thales fan Milete\|Thales]], [[Plato]] en [[Aristoteles]]. Yn 1879 waard it Ynstitút foar Eksperimintele Psychology oan de [[Universiteit fan Leipzig]] oprjochte troch [[Wilhelm Wundt]]. Dat momint kin sjoen wurde as it begjin fan de moderne psychology as sosjale wittenskip. As oprjochter fan it Ynstitút foar Eksperimintele Psychology wurdt [[Wilhelm Wundt]] de "grûnlizzer fan de eksperimintele psychology" neamd.<ref name="WundtStanford">Stanford Encyclopedia of Philosophy. (2006). [http://plato.stanford.edu/entries/wilhelm-wundt/ "Wilhelm Maximilian Wundt"].</ref> Yn de jierren nei Wundt ûntwikkelen oare wittenskippers oare perspektiven binnen de psychology, lykas [[Sigmund Freud]] mei syn psycho-analytyske perspektyf en [[John Broadus Watson]] dy't grûnlizzer foar it [[behaviorisme]] (gedrachs perspektyf) waard. == 5 perspektiven == YnBinnen de psychology wurde fiif perspektiven ûnderskieden om ~~minsklik~~minskelik dwaan en litten te ferklearjen: It it (neuro-)biologysk perspektyf, (ek wol [[psychofysiology]] neamd;): It biologysk perspektyf ferklearret it hâlden en dragen fan de minske troch ûndersyk nei wat der yn it brein (sintrale senuwstelsel) en de rest fan it senuwstelsel plakfynt. It [[behaviorisme]] (ek wol it gedrachsperspektyf neamd): Dit perspektyf omklammet it sichtbere gedrach (Ingelsk: ''behavior'') fan minsken. It behaviorisme sjocht nei it gedrach dat sjoen en metten wurde kin, en de faktoaren dy't dêr ynfloed op hawwe. * it gedrachs perspektyf, dizze oanpak wurdt ek wol behaviorisme neamd; It kognitive perspektyf: Yn de kognitive psychology leit de fokus op it ferwurkjen fan ynformaasje troch de minske. It waarnimmen fan dingen, it ferwurkjen fan kennis yn it minsklike ûnthâld, it oplossen fan problemen en it meitsjen fan plannen foar de takomst. it kognitive perspektyf, ofwol [[kognitive psychology]]; It psycho-analytyske perspektyf: It psycho-analytyske perspektyf ûndersiket de psychologyske ûntjouwing fan it minskelibben; it gedrach dat mooglik ta stân komt troch ûnbewust motiven. it psycho-analytyske perspektyf en * itIt fenomenologyske perspektyf: Undersiket hoe't de minske de wrâld om him hinne ûnderfynt en hoe't hy syn plak yn de wrâld sjocht. ~~Dy perspektiven kinne brûkt wurde yn it hiele fjild fan de psychology.~~ == Spesjalisaasjes == Psychology is fierder, nei ûnderwerp fan stúdzje, ferdield yn ferskate spesjalisaasjes. Foarbylden dêrfan binne: * ~~[[psycho~~Psycho-patology]] Underwiispsychology ûnderwiispsychology Untwikkelingspsychology ûntwikkelingspsychology * ~~sosjale~~Sosjale psychology Persoanlikheidslear persoanlikheidslear Organisaasjepsychology organisaasjepsychology {{boarnen\|boarnefernijing=

Psychology: ferskil tusken ferzjes