Aleksander II fan Ruslân: ferskil tusken ferzjes

Tsaar Nikolaj I stoar [[2 maart]] [[1855]] sadat Alexander de nije Tsaar fan Ruslân en gruthartoch fan Finlân waard. It earste jier fan syn regear hie er it drok mei [[Krimoarloch]] dy't syn heit mei úteinset wie. Dy kriich waard yn [[1856]] einige mei de [[Frede fan Parys (1856)|Frede fan Parys]], wat betsjutte dat Ruslân de ferliezer wie. Hy kaam in protte minsken dy't herfoarmings woenen yn de mjitte: hy joech yn [[1856]] oan de [[Desimbristenopstân|desimbristen]] en skafte yn 1861 de [[liifeigenskip]] fan de boeren ôf en waard sadwaande yn Ruslân ferneamd as de "befrijder fan Ruslân". Dat die er lykwols fral út ekonomyske motiven. Alexander woe nammentlik in grutte klasse fan ûnôfhinklike en selstannige boeren skeppe en dêrnjonken in groep lju dy't ynstean koenen foar it yndustriële ferlet dat Ruslân hie. Teffens fierder er in beskieden selsbestjoer foar gemeenten en goaën yn, de [[zemstvo]]'s. Dy waarden lykwols allinne talitten yn de sintrale dielen fan it lân meidat Alexander benaud wie dat hja separatistyske ideeën yn de grinskriten fersterkje soenen. Fierders ferbettere er de rjochtspraak, matige de parsesensuer en ferkoarte yn [[1859]] de [[tsjinstplicht]] yn it leger fan 25 nei 15 jier.

 

 

Nei de twadde Poalske opstân yn [[1863]], dy't hy hurdhandich delslagge, waar syn polityk behâldender. Under syn bewâld hat Ruslân in grutte gebiedsútwreiding trochmakke, benammen yn Aazje. De tsaar betwong de opstannige stammen op 'e [[Kaukasus]]. Syn belied wie wie út en troch tsjinstridich, sadat de konservativen him te liberaal fûn, wylst de liberalen him wer te konservatyf fûn. De tanimmende oanslaggen fan de [[nihilisme (politike streaming)|nihilisten]] beantwurde Aleksander mei hurde plysjemaatregels. Teffens liet er lykwols in soarte fan konstitúsje mei fertsjintwurdiging fan de zemstvo's by it regear ûntwerpe. Deis nei't er dat plan goedkart hie, waard er nei seis earder mislearre oanslaggen it slachtoffer fan in bomoanslach troch de revolúsjonêre [[Narodnaja Volja]]. Hy rekker swier ferwûne en stoar nei in kertier. Hy waard opfolge troch syn soan, de konservativere [[Aleksander III fan Ruslân|Aleksander III]], dy't by it ferstjerren fan Aleksander II wie. Dy [[moard]] hie fan gefolgen dat de nije tsaar it plan foar de nije konstitúsje ferskuorde.