Dyami Millarson: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
→Libben: Bloch en boarne foar in sitaat tafoege |
It is een Nederlânske jonge mei in taleknobbel |
||
Rigel 1:
'''Dyami Millarson''' ([[Driebergen-Rijsenburg]], [[19 maaie]] [[1994]]) is in Fryske talekenner<ref>[https://www.omropfryslan.nl/nijs/889242-hylpersk-skiermuntseagersk-en-aastersk-selsstannige-talen-foar-max-planck-institut ''Hylpersk, Skiermûntseagersk en Aastersk selsstannige talen foar Max Planck Institut'', op: ''[[Omrop Fryslân]]'', 2 juny 2019.]</ref>, taleblogger<ref>[https://frieschdagblad.nl/2018/8/11/talenfan-dyami-millarson-leert-in-zeven-weken-schiermonnikoogs-dialect ''Talenfan Dyami Millarson leert in zeven weken Schiermonnikoogs dialect'', yn: it ''[[Frysk Deiblêd]]'', 11 augustus 2018.]</ref>, 'talerêder'<ref>[https://www.trouw.nl/cultuur-media/spreekt-u-al-aasters-schiermonnikoogs-of-hielpes-dankzij-dyami-millarson-25-zijn-het-nu-zelfstandige-talen~bf99e210/ ''Spreekt u al Aasters, Schiermonnikoogs of Hielpes? Dankzij Dyami Millarson (25) zijn het nu zelfstandige talen'', yn: ''[[Trouw]]'', 2 juny 2019.]</ref>, filantroop<ref>[https://www.ad.nl/video/kanalen/roelmaalderink~c298/series/roel-in-de-regio~s501/fries-talenwonder-redt-lokale-streektalen~p90499 ''Fries talenwonder redt lokale talen'', yn: it ''[[Algemien Deiblêd]]'', 10 july 2019.]</ref> <ref>[https://www.metronieuws.nl/in-het-nieuws/2019/06/dyami-25-wil-uitstervende-talen-redden ''Dyami (25) wil uitstervende talen redden'', yn: de ''[[Metro]]'', 12 juny 2019.]</ref> en mediapersonaazje <ref>[https://www.sbs6.nl/programmas/man-bijt-hond/videos/nd2vHCNZO6n/man-bijt-hond/ ''Aflevering 24'', yn: ''[[Man bijt hond]]'', 26 septimber 2019.]</ref> <ref>[https://www.nporadio1.nl/langs-de-lijn-en-omstreken/onderwerpen/503723-de-redder-van-streektalen-dyami-millarson ''De redder van streektalen Dyami Millarson'', yn: ''[[Langs de Lijn En Omstreken]]'', 5 juny 2019.]</ref> dy't út Ljouwert/Fryslân komt. Hy set him yn foar it [[Frysk]], it [[Hylpersk]], it [[Aastersk]] en it [[Skiermûntseagersk]] dy't er yn koarte tiid eigen makke hie. Hy wurket dêrfoar op mei syn maten [[Ken Ho]] út Hongkong en [[Giovanni Pinto]] út Itaalje. Millarson syn freon Ken Ho helle al it nijs yn 2016 om't er suver Hollânsk en Frysk prate koe. Millarson jout gjin antwurd op de fraach hoefolle talen er prate kin. <ref>[https://www.nporadio1.nl/langs-de-lijn-en-omstreken/onderwerpen/503723-de-redder-van-streektalen-dyami-millarson ''De redder van streektalen Dyami Millarson'', yn: ''[[Langs de Lijn En Omstreken]]'', 5 juny 2019.]</ref> <ref>[https://www.ad.nl/video/kanalen/roelmaalderink~c298/series/roel-in-de-regio~s501/fries-talenwonder-redt-lokale-streektalen~p90499 ''Fries talenwonder redt lokale talen'', yn: it ''[[Algemien Deiblêd]]'', 10 july 2019.]</ref> Hy is yn elts gefal in foarbyld fan Fryske [[meartaligens]]. Regelmjittich ferskine der artikels fan Ho en Millarson yn en oer ferskate Fryske talen op it bloch ''Operation X''.
== Libben ==
Millarson is opwoeksen yn Driebergen-Rijsenburg. Hy hat ek in jier yn Nij-Seelân west. Hy hat in hoart rjochten studearre, mar koe dy stúdzje net dien meitsje fanwegen in groanyske termoandwaning. Syn namme en efternamme binne
It duorre oant 2016 ear't er de Fryske taal learde yn gearwurking mei Ken Ho. Hja kundigen doedestiids yn in filmpje op YouTube oan dat se de taal tegearre leare soene. It is net fermeld hoelang't Millarson yn 2016 oer it Frysk learen die, mar
Yn in fraachpetear mei Roel Maalderink yn [[Tresoar]] op 10 july 2019 bliek dat Millarson in deade Germaanske taal aktyf behearsket, nammentlik it [[Goatysk]]. Millarson krige Latyn en Gryksk op skoalle. Yn in fraachpetear mei Metro yn 2019 waard it dúdlik dat syn leafde foar talen opwekt wie troch dy deade talen. Syn
Millarson learde yn 2018 foar syn jierdei it Aastersk. Richard van der Veen koe befêstigje dat er it Aastersk doedestiids, yn elts gefal op skrift, goed yn 'e macht hie. Yn in fraachpetear mei Felix Meurders en Dolf Jansen op 8 juny 2019 waard dúdlik dat er it Aastersk goed ferstean kin. Hy hat ferskillende stikjes yn it Aastersk skreaun dy't werom te finen binne op syn bloch.
Line 14 ⟶ 13:
Yn septimber 2018 waarden Millarson en Ho yn Hylpen as "taalhelden" ûnthelle. De Hylpers wiene bot ferrast dat it duo him yn 'e Hylper taal ferdjippe hie. Millarson joech oan dat de taalsituaasje yn Hylpen slimmer wie as er oarspronklik tocht hie. Hy woe net dat de taal fan Hylpen lykas dy fan Molkwar útstjerre soe. Hy foege dêroan ta dat it Hylpersk it lêste oerbliuwsel wie fan it meast argayske Frysk út 'e regio.<ref>[https://www.lc.nl/friesland/Hindeloopen-omarmt-Chinees-Ken-Hoen-en-Leeuwarder-Dyami-Millarson-omdat-ze-het-Hylpers-leerden-23804718.html ''Hindeloopen omarmt Chinees Ken Hoen en Leeuwarder Dyami Millarson - omdat ze het Hylpers leerden'', yn: ''[[Ljouwerter Krante]]'', 13 novimber 2018.]</ref> Ut it ûndersyk fan Millarson en Ho yn 2018 docht bliken dat it Hylpersk in tige behâldend taal is.<ref>[https://www.omropfryslan.nl/nijs/848559-hylper-taal-fergetten-troch-lan-fan-taal ''Hylper taal fergetten troch Lân fan taal'', op: ''[[Omrop Fryslân]]'', 12 novimber 2018.]</ref>
Millarson en syn freon Ken Ho jouwe in protte om útspraak by it learen fan talen. Hja seine yn 2018 tsjin de [[Ljouwerter Krante]]: "De klanken, dy binne it wichtichst. Wy jouwe in protte om útspraak." Millarson hat Ken Ho holpen by it learen fan Hollânske útspraak.<ref>[https://www.nporadio1.nl/langs-de-lijn-en-omstreken/onderwerpen/503723-de-redder-van-streektalen-dyami-millarson ''De redder van streektalen Dyami Millarson'', yn: ''[[Langs de Lijn En Omstreken]]'', 5 juny 2019.]</ref> Hja leare talen fierders mei lêsboeken,
Ein 2018 seine Millarson en Ho dat se mei Operation X trochgean soene en dat se dêr in stichting foar gearwurking tusken mienskippen fan minderheidstalen yn binnen- en bûtenlân fan meitsje soene. Millarson wist dat der oare sokke ynstellingen binne, wylst er dit as reden joech foar it oprjochtsjen fan in stichting: "Mar wy wurkje oars. Wy leare de talen sels en wurde sa sels de brêge dy't talen meiïnoar ferbynt. Wy binne de ienigen yn 'e skiednis dy't njonken it Frysk, Hollânsk en Ingelsk it Aastersk, Skiermûntseagersk en Hylpersk behearskje."<ref>[https://www.lc.nl/friesland/Hindeloopen-omarmt-Chinees-Ken-Hoen-en-Leeuwarder-Dyami-Millarson-omdat-ze-het-Hylpers-leerden-23804718.html ''Hindeloopen omarmt Chinees Ken Hoen en Leeuwarder Dyami Millarson - omdat ze het Hylpers leerden'', yn: ''[[Ljouwerter Krante]]'', 13 novimber 2018.]</ref> Mei dat lêste bedoelt er wierskynlik Ken Ho en himsels, want Pinto waard, alteast neffens de media, net belutsen by de taalútdagingen mei it Aastersk en Hylpersk. It artikel fan 'e Metro út 2019 seit nammentlik ek dat Pinto him rjochtet op it Skiermûntseagersk.
Yn 2019 helle Millarson alle nijs om't de trije talen, dy't er yn 2018 leard hie tegearre mei syn maten, erkend wiene as selsstannige talen troch Glottolog. By de [[Fryske Akademy]] wie earder yn itselde jier it wurdboek fan in Hylpersk útkommen, mar as dialekt.<ref>[https://www.lc.nl/friesland/Eilandtalen-en-Hielpers-opgenomen-in-internationale-talendatabank-24511408.html ''Eilandtalen en Hielpers opgenomen in internationale talendatabank'', yn: de ''[[Ljouwerter Krante]]'', 2 juny 2019.]</ref> Millarson joech yn syn fraachpetear mei Metro oan dat it einliks nuver is dat minderheidstalen (lykas it Hylpersk)
Millarson wurdt fanwegen syn taalfeardigens en ynset foar lytse talen beskreaun as in "talewûnder", "talefan" en "taalfanaat", mar er is dêr sels tige nochteren oer en seit "ik soe mysels noait sa beskriuwe". Hy beskriuwt himsels as "gewoan minsk". <ref>[https://www.nporadio1.nl/langs-de-lijn-en-omstreken/onderwerpen/503723-de-redder-van-streektalen-dyami-millarson ''De redder van streektalen Dyami Millarson'', yn: ''[[Langs de Lijn En Omstreken]]'', 5 juny 2019.]</ref>
== Keppelings om utens ==
▲[https://operationxblog.wordpress.com/ Blôch fan Operation X]
{{Boarnen|boarnefernijing=
| |||