Lyts wangpûdiikhoarntsje

It lytse wangpûdiikhoarntsje (Latynske namme: Neotamias minimus; foarhinne: Tamias minimus), ek wol de lytse chipmunk neamd, is in sûchdier út it skift fan 'e kjifdieren (Rodentia), de famylje fan 'e iikhoarntsjes (Sciuridae), de tûke fan 'e grûniikhoarntsjes (Marmotini), it boppeskaai fan 'e wangpûdiikhoarntsjes (Tamias) en it skaai fan 'e Amerikaanske wangpûdiikhoarntsjes (Neotamias). Sa't de namme al oanjout is dit de lytste soarte fan 'e wangpûdiikhoarntsjes of chipmunks, en dêrnjonken is it ek de meast ferspraat foarkommende soarte fan Noard-Amearika.

lyts wangpûdiikhoarntsje
taksonomy
ryk dieren (Animalia) stamme rêchstringdieren (Chordata) klasse sûchdieren (Mammalia) skift kjifdieren (Rodentia) famylje iikhoarntsjes (Sciuridae) skaai Amerikaanske wangpûd-    iikhoarntsjes (Neotamias)
soarte
Neotamias minimus
Bachman, 1939
IUCN-status: net bedrige
ferspriedingsgebiet

Fersprieding en biotoop

It ferspriedingsgebiet fan it lytse wangpûdiikhoarntsje beslacht de westlike en middennoardlike dielen fan 'e Feriene Steaten, en dêropta hast hiel súdlik Kanada, fan Britsk-Kolumbia en de súdlike Yukon yn it westen oant westlik Kebek yn it easten. Lytse wangpûdiikhoarntsjes komme foar yn in ferskaat oan biotopen, wêrûnder sawol leafwâlden, mingde wâlden as nullewâlden, en teffens mei strewelleguod begroeide flakten.

Uterlike skaaimerken

It lytse wangpûdiikhoarntsje hat trochinoar in kop-romplingte fan 18½-21¾ sm, mei in sturtlingte fan 7½-10 sm en in gewicht fan 25-66 g.

In lyts wangpûdiikhoarntsje.

De pels is bêzje-eftich oant ljochtbrún op 'e boppeste dielen fan 'e efterpoaten en de ûnderkant fan 'e kop, mei in wat ljochtere bealch, wylst de ûnderste dielen fan 'e efterpoaten, de foarpoaten, de fangen, de snút en de sturt rodzich oant oranje-eftich kleurd binne. Oer de rêch rinne yn 'e lingterjochting fiif smelle swartige streken mei brune rânen, dy't faninoar skaat wurde troch (fjouwer) witige streken. Oer de boppeste helte fan 'e kop rinne twa opfallende witige streken fan 'e snút ûnder en boppe de eagen lâns nei de earen ta. De wangen, it stikje pels tusken de beide streken yn, de boppekant fan 'e kop en de earen binne dûnkerbrún.

Hâlden en dragen

Lytse wangpûdiikhoarntsjes binne oerdeis yn 't spier en frette benammentlik sieden, nuten, beien en oare fruchten en ynsekten. Se libje yn eigengroeven ûndergrûnske hoalen, dêr't se itensfoarrieden oanlizze om 'e winter troch te kommen. Hoewol't se yn 'e kâlde moannen lange perioaden yn djippe sliep (oftewol winterrêst) trochbringe, hâlde se gjin echte wintersliep. De peartiid falt yn 'e iere maityd. De wyfkes smite jiers ien nêst fan 5-6 jongen. De wichtichste natuerlike fijannen binne ferskate soarten hauken, ûlen en martereftigen.

Status

It lytse wangpûdiikhoarntsje hat de IUCN-status fan "net bedrige", mei't er yn syn ferspriedingsgebiet noch rûnom foarkomt en om't de populaasje stabyl liket te wêzen.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Tamias minimus fan Wikimedia Commons.