Keninkryk Mersia

Mersia (Ingelsk: Mercia; Aldingelsk: Mierce, "grinsfolk") wie in Angelsaksysk keninkryk yn Ingelân, dat part wie fan de heptargy. It gebiet roan fan de Noardsee oant Wales. It ryk waard stifte yn it begjin fan de 7e iuw, kende in tiid fan bloei ûnder kening Offa (757/758 – 796), mar waard yn begjin 9e iuw ûnderwurpen troch Egbert fan Wesseks.

Skiednis

Selsstannich

De earste kening fan Mersia dêr't wy fan witte, wie Creoda, dy't om 585 hinne oan de macht kaam. In earste tiid fan bloei, dêr't Mersia yn in grut part fan Ingelân behearske, wie ûnder kening Penda (stoarn 655). Dêrnei foel it werom oant de tiid fan kening Ethelbald (716 - 757). Hy moast him yn 't earstoan ferwarre tsjin sterk rivalen yn Kent en Wesseks, mar nei harren dea en ôfgean wist er de hegemony oer de keninkriken te krijen. Hy wûn de titel Bretwalda. Ek Offa, dy't koart nei de dea fan Ethelbald de macht krige, wist dy status te berikken.

Koart dêrnei wist Egbert fan Wesseks in wichtige en beskiedende slach te winnen (by Ellendun, 825) en dat betsjutte de ein fan de oerhearsking fan Mersia. Fan dy tiid ôf wie it Wesseks dat de lieding ûnder Ingelske keninkriken hie.

Under de Denen

Yn 852 kaam Burgred op de troan dy't yn 'e mande mei Ethelwulf fan Wesseks Noard-Wales ûnderwurp. Yn 868 besetten de Wytsingen (út Denemark) Nottingham. De Denen ferdreaune Burgred út syn ryk yn 874 en beneamdenand Ceolwulf II yn syn plak. Yn 877 ferôveren de Wytsingen it eastlik diel fan Mersia.^[1] Ceolwulf, the last king of Mercia, was left with the western half, but he disappeared by 881.^[2] Fan 883 oant 911 regearre greve Æthelred fan Mersia oer Mersia ûnder de kening fan Wesseks, sels wie er gijin kening. Æthelred boaske oan Æthelflæd, dochter fan Alfred de Grutte fan Wesseks. Nei't de Wytsingen lang om let ferslein wienen yn Ingelân, yn de Slach fan Ettelred, dêr't Æthelred slim ferwûne rekke en oan de gefolgen stoar, waard Æthelflæd ‘Lady of the Mercians’ oant har dea yn 918. Yn 917 ferdriuwt hja de Denen út Derby. Nei har dea wurdt har dochter it bewâld oer Mersia ôfnomd en komt it feitlik oan Wesseks.

List fan keningen fan Mersia

De data, de nammen en feiten oer de earste hearskers oer Mersia (lykas by de oare hearsker yn de heptargy) wurde meast oannaam.
De Angelen haadman Icel komt mei syn folk fan oer de Noardsee nei (wat no) Grut-Brittanje is.

#	NAMME	PERIOADE	Opmerkingen:
-	Icel	488 - 501	soan fan Eomer, lêste Angelske kening op it kontinint.
-	Crebba	501 - 566	soan fan Icel
-	Cynewald	566 - 584	soan fan Crebba
1	Creoda	584 - 593	soan fan Cynewald
2	Pybba	593 - 606	soan fan Creoda
3	Cearl	606 - 626	broer (of neef?) fan Pybba
4	Penda	626 - 653	soan fan Pybba
5	Eowa	635 - 642	soan fan Pybba; mei-kening
6	Peada	653 - 656	soan fan Penda
		655 - 658	oerhearsking troch Oswiu, kening fan Bernicia (642-670)
7	Wulfhere	658 - 675	soan fan Penda
8	Aethelred I	675 - 704	soan fan Penda
9	Coenred	704 - 709	soan fan Wulfhere
10	Coelred	709 - 716	soan fan Aethelred I
11	Coelwald	716	soan fan Aethelred I (keningskip net wis)
12	Aethelbald	716 - 757	neisiet fan Eowa
13	Beornred	757
14	Offa	757 - 796	neisiet fan Eowa; + kening yn Kent en East Anglia
15	Egfrith	787 - 796	soan fan Offa
16	Coenwulf	796 - 821	neisiet fan Pybba; + kening yn Kent en East Anglia
17	Cynehelm	? - 812 of 821	soan fan Coenwulf; + kening yn East Anglia
18	Ceolwulf I	821 - 823	broer fan Coenwulf; + kening yn Kent en East Anglia
19	Beornwulf	823 - 826	keazen; (faaks) neisiet fan Beornred ; + kening yn East Anglia
20	Ludeca	826 - 827	keazen
21	Wiglaf	827 - 829	keazen
		829 - 830	oerhearsking troch Egbert, kening fan Wesseks (802-839) + Esseks, Susseks, Kent
21	Wiglaf	830 - 840	(opnij)
22	Wigmund	840	soan fan Wiglaf, skoansoan fan Ceolwulf I
23	Wigstan	840	soan fan Wigmund
24	Beorthwulf	840 - 852	(mooglik) neef fan Wigstan
25	Burgred	852 - 874	keazen
26	Ceolwulf II	874 - 883	(mooglik) soan fan Wigmund
27	Aethelred II	883 - 911	keazen; erkent Alfred de Grutte fan Wesseks as oerhearsker

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ Frank Stenton, Anglo-Saxon England, Oxford University Press, 1971, s. 254
↑ Dizze datum jout it Wikipedia en: artikel oer Ceolwulf, mar in Mersiaanske list fan keningen skriuwt him in regearperoade fan fiif jier ta (Stenton, p. 259n)

[1] Frank Stenton, Anglo-Saxon England, Oxford University Press, 1971, s. 254

[2] Dizze datum jout it Wikipedia en: artikel oer Ceolwulf, mar in Mersiaanske list fan keningen skriuwt him in regearperoade fan fiif jier ta (Stenton, p. 259n)

[1]

[2]