Jamaika

Jamaica


Flagge	Wapen

Kingston

Parlemintêre monargy

Gebiet
% wetter

10.991 km²
1,5%

Ynwenners (2004)

2.700.000

Munt

Jamaikaanske dollar (JMD)

Tiidsône

UTC -5

Nasjonale feestdei

1e moandei fan augustus

Lânkoade

JMC

Ynternet

.jm

Tillefoan

876

Jamaika is in eilânsteat yn Midden-Amearika en leit yn de Karibyske See. De haadstêd is Kingston.

Geografy

Lizzing

Jamaika wurdt begrinzge troch:

de Karibyske See om it eilân hinne,
Kuba yn it noarden;
Puerto Riko op it eilân Hispanjola yn it easten.

Lânskip

De pitoristyske Dunn's River Falls.

It eilân Jamaika rint oer in lingte fan 235 km yn east-westlike rjochting. Yn it easten dominearje de fulkanyske "Blue Mountains" dêr't de westlike útrinners ticht beboske fan binne en trochsnien mei net tagonklike kleauwen. It gloaiende, troch karst oantaaste heechlân rint meastentiids steil ôf nei de kust.

De grutte stêden fan it lân, û.o. de haadstêd Kingston, Portmore, Spanish Town, Mandeville, Ocho Ríos, Port Antonio, Negril, en Montego Bay lizze oan de kust. Kingston Harbour is ien fan de grutste natuerlike havens yn de wrâld. Oer it eilân ferspraat binne ferskate toeristyske attraksjes, te witten: Dunn's River Falls yn St. Ann, YS Falls yn St. Elizabeth, de Blue Lagoon yn Portland, en Port Royal. De moaie kusten lûke in protte badgasten.

It klimaat op Jamaika is tropysk mei meastentiids hjit en fochtich waar. Jamaika leit yn de orkaansône fan de Atlantyske Oseaan, mei as gefolch dat it eilân betiden te krijen hat mei swiere stoarmskea. De Orkanen "Charlie" en "Gilbert" rekke it eilân yn 1951 en 1988, en feroarsake grutte skea mei protte slachtoffers. Yn it begjin fan de 21e iuw hawwe de orkanen "Ivan", "Dean", en "Gustav" allyksa Jaimaka in protte ûngemak brocht.

Skiednis

Kaart fan Jamaika troch John Speed, 1676

It eilân waard bewenne troch Yndianestammen doe't de Spanjerts it yn 1494 ûntdutsen. Hja rûgen de oarspronklike befolking út neidat bliken die dat sy net geskikt wienen foar it bewurkjen fan it lân. Ferfolgjens waarden út Afrika negers ynfierd as slaven. De Britten feroveren Jamaika op de Spanjerts yn 1655 en makken der in kroankoloanje fan. Sûnt 1962 is op it eilân in ûnôfhinklike demokrasy fêstige yn it Britske Mienebest mei in dûbelkeamerparlemint.

Demografy

Befolking

De befolking fan Jamaika bestiet foar it grutste part út ôfstammelingen fan negerslaven út Afrika en minsken fan mingde komôf.

Taal

De offisjele taal is it Ingelsk. De mearderheid fan de befolking sprekt lykwols Jamaikaansk Patois, in Kreoolske taal. Het Patois is ûntstean trochdat minsken ôfkomstich út ferskillende parten fan de wrâld mei útien rinnende talen mei elkoar kommuniseare moasten. Simpel Ingelsk foarmet de grûnslag.

Religy

Om-ende-by 65,% fan de Jamaikaanske befolking is kristlik. De grutste part hjirfan heart ta de Anglikaanske Tsjerke. Dêrneist hat it eilân in ûntelber oantal protestantke tsjerkemienskippen en evangelyske bewegingen. It leauwen wurdt op Jamaika op in tige yntinse wize, mar yn it deistige libben meastentiids bysûnder frijsinnige, wize belibbe. De grutste net-kristlike religy is de rastafarybeweging.

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Jamaica fan Wikimedia Commons.