Kleaster Ter Apel

It Kleaster Ter Apel (Nederlânsk: Klooster Ter Apel) is in earder kleaster yn it súdeasten fan Grinslân by it doarp Ter Apel. It kleaster waard yn de fyftjinde iuw boud. Yn it konvintgebou binne in Museum foar Kleaster- en Tsjerkeskiednis & Religieuze Keunst en twa galeryen foar hjoeddeistige keunst fêstige. De eardere liketsjerke, dy't de súdwjuk fan it kleaster foarmet, docht hjoed-de-dei tsjinst as in herfoarme tsjerke. Foar it kleaster oer stie earder it brou- en bakhûs fan it kleaster. Nei it opheffen fan it kleaster waard dêr it Kommandeurshûs fan de stêd Grins yn fêstige en letter kaam Hotel Boschhuis dêryn.

Kleaster Ter Apel
Klooster Ter Apel
bouwurk
It kleasterhôf
It kleasterhôf
lokaasje
lân Nederlân
Provinsje Grinslân
Gemeente Westerwâlde
plak Ter Apel
koördinaten 52°52′34′′ NB 7°4′28′′ EL
bysûnderheden
type bouwurk kleaster
boujier 1465-1561
Restauraasje:1930-1933
Utwreiding: 2000-2001
arsjitekt Ir. Cornelis Lodewijk de Vos tot Nederveen Cappel (1930-1933)
Johannes Exner (2000-2001)
monumintale status Ryksmonumint
monumintnûmer 37457
offisjele webside
www.kloosterterapel.nl
It Kleaster Ter Apel yn 1842 troch Jan Ensing
Kleaster Ter Apel
De krúsgong

Kleaster Ter Apel leit yn it uterste súdeasten fan Grinslân op in beboske sânrêch op de iuwenâlde hannelsrûte tusken Grins en Múnster. Foar reizgers en pylgers wie it kleaster in plak fan gastfrijens en tawijing. Hjoed-de-dei is it kleaster noch hieltyd in moetingsplak, mar no mear foar keunstners en guon dy't kultuer en keunst lije meie.

It Kleaster Ter Apel wie it lêste kleaster yn Grinslân dat stifte waard, mar is hjoed-de-dei noch de iennige fan de 34, dy't der yn de hjoeddeistige provinsje stien hawwe, werom te kennen.

Skiednis bewurkje seksje

Yn 1464 joech Jacobus Wiltingh, dy't pastoar yn Garrelsweer en fikarus yn Loppersum wie, syn delsetting Apell oan de Oarder fan it Hillich Krús (Ordo Sanctae Crucis) mei betingst dat dêr in kleaster boud wurde soe. Yn maaie 1465 kaam it Generaal Kapittel fan de Krúshearen byïnoar yn Hoei oan de Maas. It bestjoer fan de Oarder fan it kleaster dêre namen Apell as in jefte fan God oan. It beneamde it Krúshearekleaster Sint-Gertrudis yn Bentlage oan de Iems by Rheine ta memmekleaster. Dêrwei waarden fjouwer preesters en inkelde likebruorren nei Apell stjoerd. Sa ûntstie der in nij kleaster yn it goa Westerwâlde dat de namme Domus Novae Lucis (Hûs fan it nije Ljocht) krige. Tusken 1465 en 1561 waard der wurke oan de bou fan it kleaster neffens in Midsiuwsk plan. Njonken it konvintgebou waard der in poartegebou, wettermûnen, brou- en bakhûs en in tahâld foar gasten boud.

Mei it oermasterjen fan it gebiet troch Willem Loadewyk fan Nassau-Dillenburg yn 1593, kaam de Reformaasje ek yn it gebiet en it katolike leauwen waard ferbean. It kleaster kaam, lykas de rêst fan Westerwâlde yn it besit fan de stêd Grins.

Nei 1600 rekke it kleaster yn it neigean troch stoarmen, brân en de hege ûnderhâldskosten. It steatlike kleaster waard oant 1930 gauris feroare. De westgevel waard nei 1755 ôfbrutsen en yn 1834 waard de boppeferdjipping mei de sellen fan de Krúshearen, en yn 1837 waarden de ferrinnewearre ferwulften fan de tsjerke sloopt. Ta oansetten fan de stêd Grins, dy't noch hieltyd eigener fan it kleaster en syn grûngebiet wie, waard tusken 1930 en 1933 it kleaster, safier't it noch net sloopt wie, fannijs opmakke en restaurearre. It plan foar it ophelpen stie ûnder lieding fan stedsynzjenieur De Vos tot Nederveen Cappel. Op de grûnferdjipping bleaune de trije wjukken fan it oarspronklike fjouwerkant bestean: de Kanunikke- en Leketsjerke yn de súdwjuk; de Kapittelseal en Sakristy yn de eastwjuk; de Refter (hjoed-de-dei kleasterkafee De Refter), de oerwulve Proviandkelder, Subpriorkeamer, Priorkeamer en Tahâld foar de gasten yn de noardwjuk. Troch de oerbôgjende bakstiennen krúsgong bleaune dy romten meiïnoar ferbûn en dy omslute it Kleasterhôf dêr't ek in krûdetún yn leit.

Sûnt 1992 heart Kleaster Ter Apel ta de Top 100 fan de Rykstsjinst foar de Monumintesoarch.

Under lieding fan de Deenske arsjitekt Johannes Exner waard healwei 2000 úteinsetten mei it bouwen fan de nije westwjuk. Yn septimber wie it wurk dien.

Njonken it kleaster stie oant 2007 in âde linebeam mei de bynamme Tolve Apostelsbeam.

Literatuer bewurkje seksje

  • N.J.J. Vermeulen, Het klooster Ter Apel, yn: Clairlieu: tijdschrift gewijd aan de geschiedenis der Kruisheren 48/49 (1990-1991), siden 3-91

Keppeling om utens bewurkje seksje