Paralympyske Spullen

Paralympyske Spullen binne de Olympyske Spullen foar minsken mei ûnder mear in lichaamlike beheining, Fisuele beheining en/as in harsenskansearring. It evenemint stiet ûnder tafersjoch fan it Ynternasjonaal Paralympysk Komitee.

Paralympyske Spullen
Paralympyske Flagge
sport	22 Simmersporten 5 Wintersporten
organisator	Ynternationaal Paralympysk Komitee
earste edysje	1960 Rome (Simmerspullen) 1976 Örnsköldsvik (Winterspullen)
aktueel
Paralympyske Simmerspullen 2024
edysjes
foarige	2022 (winterspullen)
folgjende	2026 (winterspullen)
Temaside  Sport

Skiednis

Yn 1948 organisearre Sir Ludwig Guttman in sportwedstriid yn it Ingelske Stoke Mandeville foar feteranen út de Twadde Wrâldkriich mei rêchletsel. Fjouwer jier letter diene ek sporters út Nederlân mei oan dy Stoke Mandeville Spullen. Yn 1960 waarden dizze spullen tagelyk mei de Olympyske Spullen yn it Italiaanske Rome hâlden. De Paralympyske Spullen wiene berne. Oant en mei 1972 diene allinne sporters yn in rolstoel mei. Fan 1976 ôf dogge ek sporters mei in amputaasje en minsken mei in Fisuele beheining mei. Yn datselde jier waarden ek de earste Paralympyske Winterspullen hâlden; yn it Sweedske Örnsköldsvik.

Yn 1984 wiene der eins twa Paralympyske Simmerspullen. Troch in konflikt waard der ien foar sporters yn in rolstoel yn Stoke Mandeville hâlden, en foar sporters mei oare beheinings ien yn New York.

Tsjintwurdich is it in sportevenimint mei goed 4200 sporters by de Spullen yn Peking yn 2008. Tsjin sa’n 400 sporters dy’t der by wiene yn 1960.

De Paralympyske Spullen wurde altyd in itselde jier hâlden as de Olympyske Spullen en fan de Simmerspullen fan 1988 ôf wurde se ek altyd wer yn deselde stêd hâlden. Fan 2012 ôf is der sels de ferplichting dat de stêd dy’t de Olympyske Spullen organisearret, ek de Paralympyske Spullen organisearret.

Sporten

Hjoed de dei steane der sa’n tweintich simmersporten en fiif wintersporten op it programma by de Paralympyske Spullen.

Simmersporten

Hjoeddeiske sporten

• Atletyk
• Badminton
• Bankdrukke
• Basketbal
• Bôgesjitte
• Boccia

• Blinefuotbal
• Follybal
• Goalball
• Hynstesport
• Hurdfytse
• Judo

• Kanofarre
• Rugby
• Roeie
• Skermje
• Sjitsport

• Swimme
• Taekwondo
• Tafeltennis
• Tennis
• Triatlon

Sporten út it ferline

• CP-fuotbal (1984 o/m 2016)
• Dartchery (1960 o/m 1980)
• Gewichtheffe (1964 o/m 1992)
• Hurdsile (1996 o/m 2016)
• Koersbal (1968 o/m 1988)
• Snooker (1960 o/m 1988)
• Wrakselje (1980 en 1984)

Wintersporten

Hjoeddeiske sporten

• Alpineskye
• Biatlon
• Skyrinne

• Rolstoelcurling
• Slidehokky
• Snowboarden

Sporten út it ferline

• Prikslydzje (1980 o/m 1998)

Hâlden en takomstige Paralympyske Spullen

Hâlden en takomstige Paralympyske Simmerspullen

• Rome 1960
• Tokyo 1964
• Tel Aviv 1968
• Heidelberg 1972
• Toronto 1976
• Arnhim 1980
• New York & Stoke Mandeville 1984
• Seoul 1988
• Barselona 1992
• Atlanta 1996
• Sydney 2000
• Atene 2004
• Peking 2008
• Londen 2012
• Rio de Janêro 2016
• Tokyo 2020
• Parys 2024
• Los Angeles 2028

Hâlden en takomstige Paralympyske Winterspullen

• Örnsköldsvik 1976
• Geilo 1980
• Innsbruck 1984
• Innsbruck 1988
• Tignes-Albertville 1992
• Lillehammer 1994
• Nagano 1998
• Salt Lake City 2002
• Turyn 2006
• Fankoever 2010
• Sotsjy 2014
• Pyeongchang 2018
• Peking 2022
• Milaan en Cortina d'Ampezzo 2026

Sjoch ek

• Olympyske Spullen

Keppelings om utens

• offisjele webside fan it, NOC*NSF
• offisjele webside Ynternasjonaal Paralympysk Komitee

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes: