The Revenge of Rain-in-the-Face

The Revenge of Rain-in-the-Face is in epysk gedicht fan 'e hân fan 'e Amerikaanske dichter Henry Wadsworth Longfellow. De titel betsjut: "De Wraak fan Rein-yn-'t-Gesicht". It gedicht ferhellet oer de wraak fan it histoaryske Lakota-opperhaad Rein-yn-'t-Gesicht op luitenant-kolonel George Armstrong Custer ûnder de Slach oan de Little Bighorn, yn 1876. The Revenge of Rain-in-the-Face waard yn 1878 foar it earst publisearre as ûnderdiel fan 'e dichtbondel Kéramos and Other Poems, troch útjouwerij Houghton, Osgood & Co. yn Boston.

The Revenge of Rain-in-the-Face
algemiene gegevens
auteur	Henry Wadsworth Longfellow
taal	Ingelsk
foarm	gedicht
sjenre	epyk
1e publikaasje	1878, Boston
oarspr. útjwr.	Houghton, Osgood & Co.
bondel	Kéramos and Other Poems

Underwerp

Rein-yn-'t-Gesicht (Ité Omáǧažu), in opperhaad fan 'e Hûnkpapa-stamme fan 'e Lakota-Sû (Lakota-Sioux), waard yn 1874 troch kaptein Tom Custer yn opdracht fan syn broer, de Amerikaanske luitenant-kolonel George Armstrong Custer, arrestearre. Op 4 augustus 1873 hie Rein-yn-'t-Gesicht nammentlik mei in pear oare krigers op in ferkenningsmissy foarôfgeande oan 'e Slach by Honsinger Bluff, de legerbistedokter John Honsinger, in hynstefersoarger en twa soldaten oerfallen by it hjoeddeistige Miles City, yn Montana. Dêrby wiene Honsinger en twa fan 'e oaren deade (ien soldaat koe ûntkomme). Custer, ûnder wa't Honsinger-en-dy tsjinne hiene, beskôge dat as moard, mar Rein-yn-'t-Gesicht lei dêr tsjinyn dat it om oarlochshannelings gie. Nei him waard lykwols net harke, en hy waard nei Fort Abraham Lincoln ta brocht, dêr't er yn it tichthûs smiten waard.

Nei ferrin fan tiid wist Rein-yn-'t-Gesicht te ûntsnappen (of mooglik waard er frijlitten troch Yndiaanske plysjeminsken dy't mei him sympatisearren), en flechte doe nei it streamgebiet fan 'e Powderrivier yn Montana, dêr't er him by de Hûnkpapa-troep fan it opperhaad Sittende Bolle joech. Op 25 juny 1876 waard it doarp fan Sittende Bolle yn it ramt fan 'e Grutte Sû-Oarloch oanfallen troch it Amerikaanske 7e Kavaleryrezjimint fan George Armstrong Custer. Yn wat de Slach oan de Little Bighorn kaam te hjitten, brochten de Lakota en harren bûnsgenoaten, de Noardlike Sjajinnen, it Amerikaanske Leger lykwols in slimme nederlaach ta, wêrby't Custer, syn broer Tom en 278 oare Amerikanen deade waarden.

Neitiid ûntstie it ferhaal dat Rein-yn-'t-Gesicht yn 'e fjildslach wraak nommen hawwe soe foar de yn syn eigen eagen ûnrjochtlike finzenskip, troch it Tom Custer it hert út it liif te snijen. Op dy leginde, dy't fan in tige twifelich wierheidsgehalte is, basearre Longfellow syn The Revenge of Rain-in-the-Face, hoewol't de dichter inkeld referearret oan it 'Blanke Opperhaad mei giel hier', dat dúdlike in ferwizing is nei George Armstrong Custer, dy't bekend stie om syn lange blûne hier. Tom Custer wurdt yn it hiele gedicht net neamd. Rein-yn-'t-Gesicht sels ûntstried letter trouwens yn in fraachpetear mei de Dakota-skriuwer en -dokter Charles Eastman dat er Tom Custer deade hie.

Tekst

The Revenge of Rain-in-the-Face

In that desolate land and lone, Where the Big Horn and Yellowstone Roar down their mountain path, By their fires the Sioux Chiefs Muttered their woes and griefs And the menace of their wrath. "Revenge!" cried Rain-in-the-Face, "Revenge upon all the race Of the White Chief with yellow hair!" And the mountains dark and high From their crags re-echoed the cry Of his anger and despair. In the meadow, spreading wide By woodland and river-side The Indian village stood; All was silent as a dream, Save the rushing of the stream And the blue-jay in the wood. In his war paint and his beads, Like a bison among the reeds, In ambush the Sitting Bull Lay with three thousand braves Crouched in the clefts and caves, Savage, unmerciful!

Into the fatal snare The White Chief with yellow hair And his three hundred men Dashed headlong, sword in hand; But of that gallant band Not one returned again. The sudden darkness of death Overwhelmed them like the breath And smoke of a furnace fire: By the river's bank, and between The rocks of the ravine, They lay in their bloody attire. But the foemen fled in the night, And Rain-in-the-Face, in his flight, Uplifted high in air As a ghastly trophy, bore The brave heart, that beat no more, Of the White Chief with yellow hair. Whose was the right and the wrong? Sing it, O funeral song, With a voice that is full of tears, And say that our broken faith Wrought all this ruin and scathe, In the Year of a Hundred Years.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

The Revenge of Rain-in-the-Face, fan Henry Wadsworth Longfellow