Alaskaberchtme

(Trochferwiisd fan Alaska-berchtme)

It Alaskaberchtme (Ingelsk: Alaska Range), is in relatyf smel, healmoannefoarmich, 650 km lang berchtme yn it súdlik-sintrale diel fan 'e Amerikaanske steat Alaska. It rikt fan 'e Clarkmar, yn it súdwesten, oant de Wite Rivier, by de grins mei it Kanadeeske territoarium Yukon, yn it súdeasten. It Alaskaberchtme foarmet de noardwestlike útein fan it Pasifysk Kustberchtme. It omfettet de Denali (foarhinne de Mount McKinley), de heechste berch fan Noard-Amearika. Utsein de Andes yn Súd-Amearika en ferskate berchkeatlings yn Aazje is it Alaskaberchtme it heechste berchtme fan 'e wrâld.

Alaskaberchtme
  berchtme
De Mount Hunt, de Mount Huntington en ferskate oare berchtoppen yn 'e neite fan 'e Denali.
De Mount Hunt, de Mount Huntington en ferskate oare berchtoppen yn 'e neite fan 'e Denali.
geografy
diel fan Pasifysk Kustberchtme
lân Feriene Steaten
steat Alaska
sifers
lingte 650 km
heechste punt Denali
hichte 6190,5 m
geology
yndieling heechberchtme
kaart
De Mount Hunt, de Mount Huntington en ferskate oare berchtoppen yn 'e neite fan 'e Denali.
In lânkaart fan Alaska mei it Alaskaberchtme read omrâne.

It Alaskaberchtme hat de foarm fan in bôge of in healmoanne, wêrfan't de beide úteinen nei it suden ta wize, wylst it noardlikste diel dêrtuskenyn leit. It berchtme foarmet de noardwestlike útein fan it Pasifysk Kustberchtme. De súdwestpunt wiist yn 'e rjochting fan it Alaska-skiereilân en de Aleoeten, wylst de súdeastpunt nei it territoarium Yukon en de Panhandle fan Alaska ta wiist. It Alaskaberchtme foarmet fierders de skieding tusken de regio's fan Súdlik Sintraal-Alaska, yn it suden, en it Binnenlân fan Alaska, oan 'e noardkant.

 
De Gulkana-gletsjer.

De bergen foarmje in hege barriêre dêr't it fochtige waar net oerhinne komme kin dat út it suden wei opkomt fan 'e Golf fan Alaska. Sadwaande falt der yn 'e bergen in soad delslach, almeast yn 'e foarm fan snie, en hat it Alaskaberchtme ien fan 'e ûnherberchsumste klimaten fan 'e wrâld. It Binnenlân fan Alaska is yn tsjinstelling dêrta frijwat drûch, om't it yn it reinskaad fan 'e bergen leit.

De swiere sniefal draacht by oan it bestean fan in tal grutte gletsjers yn it Alaskaberchtme, wêrûnder de Cantwell-gletsjer, de Susitna-gletsjer, de Tokositna-gletsjer en de Kahiltna-gletsjer. Fjouwer rivieren trochsnije it berchtme: de Delta en de Nenana yn 'e midden en de Nabesna en de Chisana fierder nei it easten. It Alaskaberchtme makket diel út fan 'e Ring fan Fjoer, in rûnte om 'e Stille Oseaan hinne dêr't in protte ierdbevings en fulkaanútbarstings foarkomme. De ierdbevings yn dit diel fan Alaska wurde foar it meastepart feroarsake troch de geologyske Denalibrek, dy't by de súdrâne fan 'e bergen lâns rint.

Dielen fan it Alaskaberchtme meitsje ûnderdiel út fan it Nasjonaal Park en Wyldreservaat Wrangell-St. Elias, it Nasjonaal Park en Wyldreservaat Denali en it Nasjonaal Park en Wyldreservaat De Clarkmar, en hawwe sadwaande in beskerme status. De George Parks Highway fan Anchorage nei Fairbanks, de Richardson Highway fan Valdez nei Fairbanks en de Tok Cut-Off fan Gulkana Junction nei Tok binne wichtige ferkearsieren dy't troch de legere dielen fan it berchtme hinne rinne. De reuseftige Alaskapiipline, dêr't ierdoalje trochhinne pompt wurdt fan 'e oaljefjilden yn 'e Noarderbedelte nei de havens oan 'e súdkust, rint ek troch it Alaskaberchtme, parallel oan 'e Richardson Highway.

Heechste bergen

bewurkje seksje
 
De Mount Hayes en it eastlike Alaskaberchtme.

Lytsere berchtmen dy't ta it Alaskaberchtme rekkene wurde, binne (fan west nei east):

Boarnen, noaten en referinsjes

bewurkje seksje
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.