De Noord (Skiedam)

De Noord is in rûne stiennen stellingmûne yn de Súd-Hollânske stêd Skiedam. Foar in skoft wie de mûne de heechste wynmûne fan 'e wrâld.

De Noord
bouwurk
lokaasje
lân Nederlân
provinsje Súd-Hollân
plak Skiedam
adres Noordvest 38
bysûnderheden
type bouwurk Nôtmûne
boujier 1803
monumintale status ryksmonumint
monumintnûmer 33266 [1]
offisjele webside
Side fan de Stifting De Schiedamse Molens

Skiednis bewurkje seksje

Al yn de 18e iuw stiene der yn Skiedam bysûnder hege stellingmûnen. Dy mûnen tsjinnen eartiids fral om mout te meallen foar it grutte tal jeneverstokerijen. Fan de mear as 20 stedsmûnen bleau û.o. De Noord út 1803 bewarre. De earste stiennen wynmûne op dit plak waard yn 1707 boud op it plak fan in âlde houten standermûne út likernôch 1400. Dy "Noort Moole" waard yn 1803 ôfbrutsen en tichter by it wetter as de hjoeddeiske mûne De Noord wer opboud. Oan de eastlike kant is noch in gevelstien te sjen mei it jiertal 1707.

 
De Noord flak foar de weropbou (1962)

Sûnt it begjin fan de 20e iuw waard der yn de mûne feefoer en letter weetmoal foar de bakker meald. Yn de jierren 1930 waard gjin gebrûk mear makke fan de wynoandriuwing. It boppediel fan de mûne, de kape, it wjukkekrús de sturt en de stelling, waarden yn 1937 ferwidere. Wat oerbleau wie de romp mei twa souders.

Nei de Twadde Wrâldoarloch kocht de gemeente de romp fan de mûne oan mei it doel de mûne wer yn âlde gloarje werom te bringen. De restauraasje en rekonstruksje fan it boppediel fûn yn de jierren 1962-1971 plak. Ek waard de mûne wer mealfeardich makke.

Oant 2006 bleau De Noord de heechste wynmûne fan 'e wrâld. Yn dat jier waard De Nolet boud, dy't heger is as De Noord.

De mûne is oant en mei de kape 33,3 meter heech en hat in flecht fan 26,6 meter. Yn de mûne is tsjintwurdich in restaurant ûnderbrocht.

Oare mûnen yn Skiedam bewurkje seksje

Keppelingen om utens bewurkje seksje

Boarnen, noaten en referinsjes bewurkje seksje

Boarnen, noaten en/as referinsjes: