Jier
|
Persoan(en)
|
Opmerking
|
2023
|
Pierre Agostini, Ferenc Krausz, Anne L'Huillier
|
"Foar eksperimintele metoaden dy't attosekonde-ljochtpulzen generearje foar de stúdzje fan de elektroanendynamika yn matearje."
|
2022
|
Alain Aspect, John Clauser, Anton Zeilinger
|
"Foar eksperiminten mei ferfrissele fotoanen, it fêststellen fan de skeining fan de bell-ûngelikens en baanbrekkend wurk op it mêd fan kwantuminformatika."
|
2021
|
Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann
|
"Foar harren ûndersyk nei it betrouber foarsizzen fan de opwaarming fan de ierde."
|
Giorgio Parisi
|
"Foar syn ûndersyk nei ferburgen patroanen yn ûnoardere komplekse materialen, fan atoomnivo oant op planetêre skaal."
|
2020
|
Roger Penrose
|
"Foar syn berekkeningen dy't bewize dat swarte gatten in direkt gefolch binne fan de algemiene relativiteitsteory."
|
Reinhard Genzel, Andrea Ghez
|
"Foar de ûntdekking fan in tige swier kompakt objekt yn it sintrum fan 'e Molkewei."
|
2019
|
James Peebles, Michel Mayor, Didier Queloz
|
"Foar bydroegen oan ús begryp fan de evolúsje fan it hielal en it plak fan 'e ierde yn 'e kosmos."
|
2018
|
Arthur Ashkin, Gérard Mourou, Donna Strickland
|
"Foar baanbrekkende ûntdekkingen yn it domein fan de laserfysica."
|
2017
|
Rainer Weiss, Barry Barish, Kip Thorne
|
"Foar beslissende bydragen oan de LIGO-detektor en de waarnimming fan swierterjochtweagen."
|
2016
|
David Thouless, Duncan Haldane, Michael Kosterlitz
|
"Foar teoretyske ûntdekkingen fan topologyske fazeoergongen en topologyske fazen fan matearje."
|
2015
|
Takaaki Kajita, Arthur McDonald
|
"Foar de ûntdekking fan neutrino-oskillaasjes, dy't sjen lit dat neutrino's in massa hawwe."
|
2014
|
Isamu Akasaki, Hiroshi Amano, Shuji Nakamura
|
"Foar it útfinen fan effisjinte blauljochtdioades dy't enerzjybesparjende wite ferljochting mooglik meitsje."
|
2013
|
François Englert, Peter Higgs
|
"Foar de teoretyske ûntdekking fan in meganisme dat bydraacht oan ús kennis fan de oarsprong fan massa fan subatomêre dieltsjes, en dat resintlik befêstige waard troch de ûntdekking fan it foarseine fûnemintele dieltsje, troch de ATLAS- en CMS-eksperiminten yn de Large Hadron Collider fan CERN."
|
2012
|
Serge Haroche, David Wineland
|
"Foar harren baanbrekkende eksperiminten dy't mjittings en manipulaasje yndividuele kwantumsystemen mooglik meitsje."
|
2011
|
Saul Perlmutter, Brian Schmidt, Adam Riess
|
"Foar harren ûntdekking fan it útwreidzjen fan it hielal troch it ûndersykjen fan supernova's. De supernova’s dy’t ûndersocht binne stienen fierder fan de ierde ôf as alle oare supernova’s."
|
2010
|
Andre Geim, K. Novoselov
|
"Foar harren fernijende eksperiminten op it mêd fan it twadiminsjonale materiaal grafeen"
|
2009
|
Charles Kao
|
"Foar syn prestaasjes oanbelangjende ta transmisje fan ljocht yn glêsrizel foar optyske kommunikaasje"
|
Willard Boyle, George E. Smith
|
"Foar harren ûntdekking fan in byldferwurkend healgeliedersirkwy, de CCD-sensor"
|
2008
|
Yoichiro Nambu
|
"Foar syn ûntdekking fan de wurking fan spontane symmetrybrekking yn de subatomêre natuerkunde"
|
Makoto Kobayashi, Toshihide Maskawa
|
"Foar harren ûntdekking fan de oarsprong fan de brutsen symmetry, dy't it bestean fan yn elts gefal trije quarkfamyljes foarspelt"
|
2007
|
Peter Grünberg, Albert Fert
|
"Foar harren ûntdekking fan it Giant Magneto Resistance (GMR)-effekt"
|
2006
|
John Mather, George Smoot
|
"Foar harren ûntdekking dat de kosmyske eftergrûnstrieling de spektrale ferdieling fan in swarte strieler hat en anysotroop is."
|
2005
|
Roy Glauber, John Hall, Theodor Hänsch
|
|
2004
|
David Gross, David Politzer, Frank Wilczek
|
|
2003
|
Aleksej Abrikosov, Vitali Ginzburg, Anthony Leggett
|
|
2002
|
R. Davis Jr., Masatoshi Koshiba
|
"Foar har baanbrekkende bydrage oan de astrofysica, yn it bysûnder de ûntdekking fan kosmyske neutrino's."
|
Riccardo Giacconi
|
Foar syn fûnemintele bydrage oan de astrofysika, dy 't laat hat ta de ûntdekking fan de kosmyske röntgenboarnen.
|
2001
|
Eric Cornell, Wolfgang Ketterle, Carl Wieman
|
|
2000
|
Zjores Ivanovitsj Alferov
|
"Foar fûneminteel ûndersyk nei ynformaasje- en kommunikaasjetechnology."
|
Herbert Kroemer
|
"Foar it ûntwikkeljen fan healgeleider-heterostruktueren dy't brûkt wurde yn tige flugge opto-elektroanika."
|
Jack Kilby
|
Foar syn oandiel yn de útfining fan de yntegrearre skeakeling.
|
1999
|
Gerard 't Hooft, Martinus Veltman
|
"Foar it ynfoljen fan de kwantumstruktuer fan de elektroswakke wikselwurkingen yn 'e natuerkunde."
|
1998
|
R. Betts Laughlin, H.R.Strömer, D.C. Tsui
|
|
1997
|
Steven Chu, C. Cohen-Tannoudji, W.D. Phillips
|
|
1996
|
David Morris Lee, Douglas Osheroff, R. Coleman Richardson
|
|
1995
|
Martin Lewis Perl, Frederick Reines
|
|
1994
|
Bertram Brockhouse, Clifford Shull
|
|
1993
|
Russell Hulse, Joseph Taylor
|
|
1992
|
Georges Charpak
|
|
1991
|
Pierre-Gilles de Gennes
|
|
1990
|
Richard Taylor, Jerome Friedman, Henry Kendall
|
|
1989
|
Norman Ramsey
|
"Foar syn útfining fan de metoade mei de skieden oskillearjende fjilden en it brûken dêrfan by de wetterstofmaser en oare atoomklokken."
|
Hans Dehmelt, Wolfgang Paul
|
"Foar harren ûntwikkeling fan de ionenvaltechnyk."
|
1988
|
Leon Lederman, Melvin Schwartz, Jack Steinberger
|
1987
|
Georg Bednorz, Alex Müller
|
|
1986
|
Ernst Ruska
|
Foar syn fûnemintele ferrjochtingen yn de elektroaneoptika, en de ûntwikkeling fan de earste elektroanemikroskoop.
|
Gerd Binning, Heinrich Rohrer
|
"Foar harren ûntwerp fan de scanning-tunnelingmikroskoop."
|
1985
|
Klaus von Klitzing
|
1984
|
Carlo Rubbia, Simon van der Meer
|
"Foar harren beslissende bydragen oan it grutte projekt dat late ta de ûntdekking fan de fjilddieltsjes W en Z dy't ferantwurdlik binne foar it oerbringen fan de swakke kearnkrêft."
|
1983
|
S. Chandrasekhar
|
"Foar syn teoretyske ûndersyk fan de fysyske prosessen dy 't fan belang binne foar de struktuer en evolúsje fan 'e stjerren."
|
William Fowler
|
"Foar syn teoretyske ûndersyk fan de fysyske prosessen dy 't fan belang binne foar de struktuer en evolúsje fan 'e stjerren."
|
1982
|
Kenneth Wilson
|
|
1981
|
K.M.B. Siegbahn
|
"Foar syn bydrage oan de ûntwikkeling fan de hoge-resolúsje elektroanektroskopy."
|
Nico Bloembergen, Arthur Schawlow
|
"Foar harren bydrage oan de ûntwikkeling fan de laserspektroskopy."
|
1980
|
James W. Cronnin, Val Fitch
|
|
1979
|
Sheldon Glashow, Abdus Salam, Steven Weinberg
|
|
1978
|
Pjotr Kapitsa
|
"Foar syn fûnemintele útfiningen en ûntdekkingen op it mêd fan de legetemperatuerfysika."
|
Arno Allan Penzias, Robert W. Wilson
|
Foar harren ûntdekking fan de kosmyske eftergrûnstrieling mei mikrogolflingte.
|
1977
|
Philip Anderson, Neville Mott, John van Vleck
|
|
1976
|
Burton Richter, Samuel Ting
|
|
1975
|
Aage Bohr, Ben Mottelson, James Rainwater
|
|
1974
|
Martin Ryle, Anthony Hewish
|
|
1973
|
Leo Esaki, Ivar Giaever
|
"Foar harren eksperimintele ûntdekkingen oer tunneleffekten yn healgelieders en supergelieders."
|
Brian Josephson
|
"Foar syn teoretyske foarsizzingen fan de eigenskippen fan in superliedende stream troch in tunnelbarriêre, benammen dy fenomenen dy't algemien bekend steane as de josephson-effekten."
|
1972
|
John Bardeen, Leon Cooper, Robert Schrieffer
|
|
1971
|
Dennis Gabor
|
|
1970
|
Hannes Alfvén
|
"Foar syn fûnemintele ferrjochtingen en ûntdekkingen op it mêd fan de magnetohydrodynamika mei fruchtbere tapassings op ûnderskate mêden fan de plasmafysica."
|
Louis Nèel
|
Foar syn fûnemintele ferrjochtingen en ûntdekkingen oangeande antyferromagnetisme en ferrimagnetisme, dy't laat hawwe ta wichtige tapassings yn de fastestoffysika.
|
1969
|
Murray Gell-Mann
|
|
1968
|
Luis Alvarez
|
|
1967
|
Hans Albrecht Bethe
|
|
1966
|
Alfred Kastler
|
|
1965
|
Sin-Itiro Tomonaga, Julian Schwinger, Richard Feynman
|
|
1964
|
Charles Townes, Nikolaj Basov, Aleksandr Prochorov
|
1963
|
Eugene Wigner
|
Foar syn bydragen oan de teory fan de atoomkearnen en de elemintêre dieltsjes, benammen troch de ûntdekking en it tapassen fan fûnemintele symmetrypen.
|
Hans Jensen, Maria Goeppert-Mayer
|
Foar harren ûntdekkingen oangeande de skelestruktuer fan de kearn.
|
1962
|
Lev Landau
|
|
1961
|
Robert Hofstadter
|
|
1960
|
Donald Glaser
|
|
1959
|
Emilio Segré, Own Chamberlain
|
|
1958
|
Pavel Tsjerenkov
|
|
1957
|
Tsung-Dao Lee
|
|
1956
|
William Shockley
|
|
1955
|
Willis Lamb
|
|
1954
|
Max Born
|
Foar syn fûnemintele ûndersyk nei de kwantummeganika, en foaral foar syn statistyske ynterpretaasje fan de golffunksje.
|
Walther Bothe
|
Foar de koynsinsjemetoade en de dêrmei diene ûntdekkingen.
|
1953
|
Frits Zernike
|
"Foar syn demonstraasje fan de fazekontrastmetoade, en benammen foar syn útfining fan de fazekontrastmikroskoop."
|
1952
|
Felix Bloch, Edward Purcell
|
|
1951
|
John Cockcroft, Ernest Walton
|
1950
|
Cecil Powell
|
|
1949
|
Hideki Yukawa
|
|
1948
|
Patrick Blackett
|
|
1947
|
Edward Appleton
|
|
1946
|
Percy Williams Bridgman
|
|
1945
|
Wolfgang Pauli
|
|
1944
|
Isoder Rabi
|
|
1943
|
Otto Stern
|
|
1939
|
Ernest Lawrence
|
|
1938
|
Enrico Fermi
|
Foar it oantoane fan it bestean fan nije radio-aktive eleminten dy't produsearre binne troch bestrieling mei neutroanen, en foar syn dêrmei gearhingjende ûntdekking fan kearnreaksjes feroarsake troch stadige neutronen.
|
1937
|
Clinton Davisson, George Thomson
|
|
1936
|
Victor Franz Hess
|
Foar syn ûntdekking fan kosmyske strieling.
|
1935
|
James Chadwick
|
|
1933
|
Paul Dirac, Erwin Schrödinger
|
|
1932
|
Werner Heisenberg
|
|
1930
|
C.Raman
|
|
1929
|
Louis de Broglie
|
|
1928
|
Owen Richardson
|
|
1927
|
Arthur Holly Compton, Charles Thomson Rees Wilson
|
|
1926
|
Jean Baptiste Perrin
|
|
1925
|
James Franck, Gustav Hertz
|
|
1924
|
Karl Manne Georg Siegbahn
|
|
1923
|
Robert Andrews Millikan
|
|
1922
|
Niels Bohr
|
Foar syn fertsjinsten by it ûndersyk nei de struktuer fan atomen en de strieling dy't troch dy atomen útstjoerd wurdt.
|
1921
|
Albert Einstein
|
"Foar syn fertsjinsten foar de teoretyske natuerkunde, en benammen foar syn ûntdekking fan de wet fan it foto-elektrysk effekt."
|
1920
|
Charles Edouard Guillaume
|
|
1919
|
Johannes Stark
|
|
1918
|
Max Planck
|
Foar syn fertsjinsten foar de foarútgong fan de natuerkunde troch syn ûntdekking fan enerzjykwanta.
|
1917
|
Charles Glover Barkla
|
|
1915
|
William Henry Bragg, William Lawrence Bragg
|
|
1914
|
Max von Laue
|
|
1913
|
Heike Kamerlingh-Onnes
|
|
1912
|
Nils Gustaf Dalén
|
|
1911
|
Wilhelm Wien
|
|
1910
|
J.D. van der Waals
|
"Foar syn ferrjochtingen op it mêd fan de tastânsferliking fan gassen en floeistoffen."
|
1909
|
Guglielmo Marconi, Carl Ferdinand Braun
|
|
1908
|
Gabriel Lippmann
|
|
1907
|
Albert Abraham Michelson
|
|
1906
|
Joseph John Thomson
|
|
1905
|
Phillipp Eduard Anton von Lenard
|
|
1904
|
John William Strutt
|
|
1903
|
Antoine Henri Becquerel
|
Foar syn ûntdekking fan de spontane radio-aktiviteit.
|
Pierre Curie, Maria Curie-Skłodowska
|
"Foar harren ûndersyk nei de strielingsferskynsels ûntdutsen troch Henri Becquerel."
|
1902
|
Pieter Zeeman, Hendrik Lorentz
|
"Foar harren ûndersyk nei de ynfloed fan magnetisme op strielingsferskynsels"
|
1901
|
Wilhelm Röntgen
|
|