1902
jier
Iuwen: | 15e | 16e | 17e | 18e | 19e | 20e iuw | 21e | 22e | 23e | 24e | 25e |
Jierren: | 1897 | 1898 | 1899 | 1900 | 1901 | 1902 | 1903 | 1904 | 1905 | 1906 | 1907 |
Kalinders | |
Gregoriaanske kalinder |
1902 MCMII |
Ab urbe condita | 2655 |
Armeenske kalinder | 1351 ԹՎ ՌՅԾԱ |
Etiopyske kalinder | 1894 – 1895 |
Hebriuwske kalinder | 5662 – 5663 |
Hindoekalinders | |
- Vikram Samvat | 1957 – 1958 |
- Shaka Samvat | 1824 – 1825 |
- Kali Yuga | 5003 – 5004 |
Iraanske kalinder | 1280 – 1281 |
Islamityske kalinder | 1320 – 1320 |
Juliaanske kalinder |
Gregoriaansk min 13 dgn. |
Sineeske kalinder | 4598 – 4599 戊丑 – 己寅 |
1902 is in gewoan jier dat begjint mei in woansdei. (Gregoriaanske kalinder foar 1902.)
Dit jier makket ûnderdiel út fan it desennium fan 'e 1900-er jierren.
Foarfallen
bewurkje seksje- 15 jannewaris - Abdûlazyz ibn Saûd, de lieder fan it ferballe Hûs fan Saûd, feroveret de stêd Ar-Riaad, yn it hert fan it Arabysk Skiereilân, dat de âlde sit fan syn famylje is. Dizze Slach om Ar-Riaad is it begjin fan 'e Trêde Saûdyske Steat, dy't úteinlik útgroeie sil ta Saûdy-Araabje.
- 30 jannewaris - Yn Londen slút it Feriene Keninkryk foar fiif jier in militêr bûnsgenoatskip mei Japan.
- 1 febrewaris - Yn Sina ferbiedt it Keizerlik Hôf it ynbinen fan fuotten fan froulju.
- 18 febrewaris - De Amerikaanske presidint Theodore Roosevelt kundiget anty-trustwetjouwing oan tsjin 'e koartby foarme Northern Securities Company, in kombinaasje fan spoarweimaatskippijen dy't it monopoalje op spoarferkear yn 'e noardlike Feriene Steaten yn 'e hannen hat.
- 7 maart - Yn it ramt fan 'e Twadde Boere-oarloch lije de Britten in fernederjende nederlaach yn 'e Slach by Tweebosch tsjin generaal Koos de la Rey mei syn troepen fan 'e Súdafrikaanske Republyk. Behalven de Britske 68 deaden en 121 ferwûnen, wurde ek goed 200 Britske militêren kriichsfinzen nommen. Under harren is Lord Methuen, de iennichste Britske generaal dy't yn 'e hiele oarloch finzen nommen wurdt.
- 13 maart - Yn Russysk-Poalen wurde op lêst fan 'e Russyske oerheid ferskate gymnasia sletten as de learlingen dêre wegerje en sjong in lofliet op 'e tsaar.
- 1 april - Yn Lúksemboarch docht gruthartoch Adolf om sûnensredens ôfstân fan 'e troan yn it foardiel fan syn soan, Willem IV.
- 5 april - Under in ynterlân yn Glasgow, tusken de fuotbalteams fan Ingelân en Skotlân, stoart ien fan 'e tribunes yn. Dêrby komme 25 minsken om. De beide alvetallen spylje troch om in algehiele panyk ûnder de taskôgers foar te kommen.
- 14 april - Yn Belgje ropt de sosjalistyske Belgyske Wurkljupartij (BWP) in algemiene staking út om it regear ûnder druk te setten en fier it algemien kiesrjocht yn. Yn reäksje op 'e oprop lizze sa'n 300.000 arbeiders it wurk del.
- 18 april - By in konfontaasje mei stakende arbeiders yn Leuven iepenet de Belgyske Rykswacht it fjoer op 'e demonstranten. Der falle by dit Bloedbad fan Leuven 6 deaden en 14 ferwûnen.
- 8 maaie - By in útbarsting fan 'e Pelée, in fulkaan op it Frânske Karibyske eilân Martinyk, wurdt de stêd Saint-Pierre ferwuostge. Der komme likernôch 30.000 minsken om.
- 20 maaie - Kuba wurdt ûnôfhinklik fan 'e Feriene Steaten, dy't it eilân sûnt de ein fan 'e Spaansk-Amerikaanske Oarloch bestjoerd hawwe. Hjirmei komt in ein oan 'e Earste Besetting fan Kuba.
- 31 maaie - De lieders fan 'e Boeren út 'e Súdafrikaanske Republyk en de Oranje Frijsteat jouwe harren oer oan 'e Britten. Dêrmei komt in formele ein oan 'e Twadde Boere-oarloch. De Súdafrikaanske Republyk en de Oranje Frijsteat reitsje foargoed harren ûnôfhinklikheid kwyt en wurde omfoarme ta de Transvaalkoloanje en de Oranjerivierkoloanje, dy't yn 1910 mei de beide Britske koloanjes Natal en de Kaapkoloanje opgean sille yn Súd-Afrika.
- 1 juny - It regear fan Austraalje begjint mei it opstellen fan rasistyske wetjouwing dy't ymmigraasje nei Austraalje troch net-blanken ûnmooglik meitsje moat.
- 28 juny - De Triple Alliânsje, it militêr bûnsgenoatskip tusken Dútslân, Eastenryk-Hongarije en Itaalje, wurdt foar tolve jier ferlinge.
- 2 july - De Filipynsk-Amerikaanske Oarloch einiget mei de ûnderdrukking troch it Amerikaanske Leger fan alle ferset tsjin 'e Amerikaanske koloniale oerhearsking yn 'e noardlike Filipinen. Yn it suden giet de Moro-opstân noch troch oant 1913.
- 4 july - By dekreet beëiniget presidint Theodore Roosevelt it Amerikaanske militêr bestjoer fan 'e Filipinen. It gebiet, dat yn 'e praktyk in Amerikaanske koloanje wurden is, komt no folslein ûnder boargerlik gesach te stean.
- 10 july - By de Rolling Mill-mynramp, yn Johnstown, yn 'e Amerikaanske steat Pennsylvania, komme 112 mynwurkers om.
- ein july - Sijtze A. Kooistra en Jan Kuperus út Wytmarsum winne mei Johannes Struiksma út Wommels de PC.
- 9 augustus - Yn 'e Britske haadstêd Londen fynt de formele kroaningsseremoanje plak fan 'e nije kening Edwert VII fan it Feriene Keninkryk, dy't yn 1901 syn mem Fiktoaria opfolge is.
- 13 augustus - Yn Noard-Fryslân wurdt de Noardfryske Feriening (NFV) oprjochte.
- 16 septimber - Mei in Atlantyske oerstek fan 5 dagen, 11 oeren en 57 minuten wint it Dútske passazjiersskip de Kronprinz Wilhelm de Blauwe Wimpel.
- 13 oktober - Troch mei yngripen fan it leger te driigjen, forsearret de Amerikaanske presidint Theodore Roosevelt nei in al moannen duorjende staking in kompromis tusken mynwurkers en mynboumagnaten.
- 2 novimber - Sily en Argentynje slute ûnder bemiddeling fan 'e Britske kening Edwert VII in ferdrach wêryn't it ferrin fan harren grins op Fjoerlân, oan 'e súdpunt fan Súd-Amearika, fêstlein wurdt. De heech oprûne spannings oer it grinsskeel hawwe de beide lannen op in hier nei mei-inoar yn oarloch brocht.
- 15 novimber - De Belgyske kening Leopold II komt mei de skrik frij as de Italjaanske anargist Gennaro Rubino yn Brussel in moardoanslach op him docht as er nei de routsjinst foar syn koartby ferstoarne frou Marije Hindrika fan 'e katedraal weromkeart nei it paleis.
- 9 desimber - De Fenezolaanske Krisis brekt út as de marines fan it Feriene Keninkryk, Dútslân en Itaalje de havens fan Fenezuëla blokkearje om't de Fenezolaanske presidint Cipriano Castro wegeret en fergoedzje de skea dy't oare lannen lit hawwe ûnder de Fenezolaanske Boargeroarloch. Guon oare Jeropeeske lannen stypje de blokkade, wylst de Feriene Steaten en Argentynje fjouwerkant oan 'e Fenezolaanske kant steane.
- 10 desimber - De Nederlânske wittenskippers Hendrik Antoon Lorentz en Pieter Zeeman ûntfange tegearre de Nobelpriis foar de Natuerkunde.
- 25 desimber - Scotteilân wurdt ûntdekt troch kaptein William Colbeck fan it skip de SY Morning.
- sûnder datum - Nynke fan Hichtum skriuwt De Tsien fan Martens Afke.
Berne
bewurkje seksje- febrewaris
- 5 - Gerben Brouwer, Frysk dichter († 1982)
- 11 - Wijtske van Dijk-Meindertsma, âldste persoan fan Nederlân († 2010)
- 25 - Geertruida Draaisma, âldste persoan fan Nederlân († 2011)
- 27 - John Steinbeck, Amerikaansk skriuwer en Nobelpriiswinner († 1968)
- maart
- 2 - Willem Santema, Frysk fersetsman († 1944)
- 21 - Son House, Amerikaansk sjonger en muzikant († 1988)
- 28 - Klaas Kuiken, Frysk keatser († 1984)
- april
- 2 - Antony Fennema, Frysk roeier († 1984)
- 16 - Bechtold Eugen von Bernstorff, Dútsk greve († 1987)
- 23 - Halldór Laxness, Iislânsk skriuwer en Nobelpriiswinner († 1998)
- maaie
- 18 - Yvonne de Ligne, Flaamsk keunstrydster († 1952)
- juny
- 8 - Abraham Salomon Levisson, oerrabbyn fan Fryslân († 1945)
- july
- augustus
- 6 - Sylvain Arend, Belgysk astronoom († 1992)
- 11 - Alfredo Binda, Italjaansk hurdfytser († 1986)
- 12 - Mohammad Hatta, Premier fan Yndoneezje († 1980)
- 14 - Durkje Rienks-Wallinga, Frysk redakteur († 1998)
- 13 - Felix Wankel, Dútsk yngenieur, útfiner fan de wankel-motor († 1988)
- 22 - Leni Riefenstahl, Dútsk filmmakster en propagandiste († 2003)
- septimber
- 17 - Sergie Sovoroff, Amerikaansk kajakbouwer († 1989)
- oktober
- 1 - Maria Suzanna Willinge-Sligcher, Nederlânsk sosjaal aktivist († 1989)
- 28 - Elsa Lanchester, Britsk-Amerikaansk aktrise († 1986)
- novimber
- 28 - Anne Porte, Frysk byldzjend keunstner († 1984)
- desimber
- 9 - Cornelis Reisma, Frysk skilder, yllustrator en glêzenier († 1962)
- 20 - Hendrik Johannes Bergveld, Stellingwerfsk skriuwer († 1966)
Ferstoarn
bewurkje seksje- 13 maart - David S. Stanley, Amerikaansk militêr (* 1828)
- 12 maaie - Dirk Jelles Troelstra, Frysk dichter (* 1870)
- 15 maaie - Jan van Swinderen, Frysk politikus en boargemaster (* 1837)
- 22 juny - Jacob Pieters Asman, Frysk skriuwer (* 1833)
- 1 septimber - Jacobus Cornelis Bloem, Nederlânsk politikus (* 1829)
- 26 septimber - Levi Strauss, Dútsk-Amerikaansk ûndernimmer, útfiner fan de spikerbroek (* 1829)
- 29 septimber - Emile Zola, Fransk skriuwer (* 1840)
- 2 desimber - Willem Boele Sophius Boeles, Frysk jurist en histoarikus (* 1832)
- 10 desimber - Stefan Vermaes, Frysk yngenieur (* 1839)
Literatuer
bewurkje seksje- romans
- Arthur Conan Doyle, The Hound of the Baskervilles (oerset yn it Frysk as De Hûn fan 'e Baskervilles)
Jierren: | 1897 | 1898 | 1899 | 1900 | 1901 | 1902 | 1903 | 1904 | 1905 | 1906 | 1907 |
Iuwen: | 15e | 16e | 17e | 18e | 19e | 20e iuw | 21e | 22e | 23e | 24e | 25e |
Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|