Aldtsjerk

doarp yn de gemeente Tytsjerksteradiel

Aldtsjerk is in doarp yn de gemeente Tytsjerksteradiel. It doarp hat likernôch 635 ynwenners (2022) en is it noardlikste en âldste doarp fan de Trynwâlden. Aldtsjerk grinzget oan de noardkant fan Oentsjerk.

Aldtsjerk
De Klinze
De Klinze
Emblemen
               
Bestjoer
Lân flagge fan Nederlân Nederlân
Provinsje Fryslân
Gemeente Tytsjerksteradiel
Sifers
Ynwennertal 665 (1 jannewaris 2023)[1]
Oerflak 7,08 km², wêrfan:
lân: 6,90 km²
wetter: 0,18 km²
Befolkingsticht. 92 ynw./km²
Oar
Tiidsône UTC +1
Simmertiid UTC +2
Koördinaten 53° 15' N 5° 53' E
Doarpsgebiet fan Aldtsjerk yn de gemeente Tytsjerksteradiel
Doarpsgebiet fan Aldtsjerk yn de gemeente Tytsjerksteradiel
Offisjele webside
Aldtsjerk op de side 'Trynwâlden'
Kaart
Aldtsjerk (Fryslân)
Aldtsjerk

It doarp leit oan de grutte dyk fan Ljouwert nei Dokkum. Der binne gjin winkels. Súdwest fan it doarp leit de Aldtsjerkster Mar. Yn Aldstjerk stiet ek de Klinze, in âlde state dêr't de famylje Fan Sminia wenne hat.

Eastlik fan de kearn leit rjochting Readtsjerk de buorskip Sânhuzen.

Aldtsjerk hat 665 (1 jannewaris 2023)[2] ynwenners.

It doarp waard yn 1421 'Aldakerka' neamd, yn 1486-1487 as 'auldatzercka' en yn 1579 as 'Altzierck'. De namme ferwiist nei in âlde tsjerke dy't der stie, Alda is Aldfrysk foar âlde.

De Paulustsjerke

bewurkje seksje
 
Paulustsjerke
  De Wikipedy hat ek in side Paulustsjerke (Aldtsjerk).

De Paulustsjerke is út de 12e iuw en foar in diel fan dowestien boud. Der is troch de jierren in hiel soad oan ferboud. Yn 1750 waard de tsjerke fergrutte, en de yngong gie fan de súdkant nei de noardkant. By de tsjerke is in grêfhichte, dêr't jonkhear Arend Johannes Van Sminia (1806-1857) en syn frou Clara Coehoorn fan Scheltinga (1806-1875) lizze.

  De Wikipedy hat ek in side De Klinze.

Om 1680 hinne liet Hessel fan Aysma dizze Aysmastate sette. Der wiene yn dy tiid in soad aadlike lju dy't bûtenút wenje woenen. Yn 1722 waard der in oprydleane by makke. Tusken 1990 en 1995 is de state hielendal opknapt. Der leit in park omhinne mei bochtige paadsjes en brechjes (Ingelske lânskipsstyl). It is ûntwurpen troch arsjitekt Roodbaard yn 1834. De Klinze is no in hotel en konferinsjesintrum.

It doarpskafee 'De Moarkswâl' wie in ferneamde iisherberch by de klapbrêge. De nammen fan de earste reedriders dy't út Ljouwert wei, oer De Moark en de Bonke, by it kafee oankamen waarden op de balken skreaun. Yn 1982 is it kafee lykwols ôfbrând. Yn it nije kafee is ek in nije balke oanbrocht.

 
Van Sminiawei

Al jierren organisearret de doarpsferiening mei it Feintebûn de doarpsfeesten. Fan it Feintebûn kinne allinnich frijfeinten oant 30-jier lid wêze. De jierlikse optocht rydt op it doarpsfeest troch hiel Trynwâlden. De Stifting Alde Kultuer Aldtsjerk wol de skiednis libben hâlde troch lêzingen, eksposysjes en klank- en diabylden. Foar sport is Aldtsjerk op Oentsjerk oanwiisd. Winkels hat it doarp net mear en de boadskippen kinne út Oentsjerk of Gytsjerk helle wurde.

 
Pastorij
 
Iisklubgebou

Befolkingsferrin

bewurkje seksje
Jier 1954 1959 1964 1969 1973 2004 2020
Ynwenners 635 606 602 564 595 610 630

Aldtsjerkermûne

bewurkje seksje
 
Aldtsjerkermûne
  De Wikipedy hat ek in side Aldtsjerkermûne.

De Aldtsjerkermûne is in poldermole tichtby it doarp Aldtsjerk.

Aldemiedwei, Boerfinne, Eysingapaad, Freuleleane, Jonkerspaad, Klaas Douweswei, Marwei, Miedemawei, Rhaladyk, Sânhuzen, Van Sminiawei, Wierewei.

Keppeling om utens

bewurkje seksje

Boarnen, noaten en referinsjes

bewurkje seksje
Boarnen, noaten en/as referinsjes:


  Tytsjerksteradiel  
Doarpen en útbuorrens:
AldtsjerkBurgumEarnewâldEastermarFeanwâldsterwâl (foar in part)GarypGytsjerkHurdegarypJistrumMûneinNoardburgumOentsjerkRyptsjerkSumarSuwâldTytsjerkWyns
Buorskippen:
Bartlehiem (foar in part)De JoereGytsjerksterhoekeIt HeechsânIniaheideKûkherne (foar in part)Lytse GeastNoardermarQuatrebrasSigerswâldSkûlenboarchSumarreheideTergrêftIt WytfeanSânhuzenSwarteweisein
  ·   ·