De Houtigehage

De Houtigehage is in doarp noardeast fan Drachten yn 'e gemeente Smellingerlân. De twa buorskippen Luchtenveld en Fianen falle ûnder De Houtigehage.

De Houtigehage
De Houtigehage út noardeastlike rjochting wei sjoen
Emblemen
Bestjoer
Lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
gemeente	Smellingerlân
Sifers
Ynwennertal	925 (1 jannewaris 2023)
Oerflak	3,38 km², wêrfan: - lân: 3,37 km² - wetter: 0,01 km²
Befolkingsticht.	272 ynw./km²
Oar
Postkoade	9223
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 09' NB, 6° 9' EL
Kaart
Lizzing fan De Houtigehage yn Fryslân
Kaart
Himrik fan De Houtigehage (grien) yn de gemeente Smellingerlân

De Houtigehage hat 925 (1 jannewaris 2023) ynwenners.

Skiednis

Oant de earste helte fan de 18e iuw lei yn 'e kontrijen heechfean. Op 'e gritenijkaart yn de atlas fan Schotanus út 1718 lizze dêr de Folger Feanen mei yn it ferlingde fan de Burmaniasleat de Hillema Gruppel. It fean waard al gau nei dy tiid yn in pear desinnia tiid ôfgroeven foar de turfwinning. Troch't de grûn net fuort yn kultuer brocht waard, ûnstie der in grut heidegebiet dat bekend stie as "de heide efter De Rottefalle". Tsjerklik foel Houtigehage ûnder De Rottefalle.

Tinkstien foar Johannes Antonie Visscher

De Houtigehage as namme waard pas foar it earst yn 1848 neamd. Om 1900 hinne wie De Houtigehage noch jimmeroan in heidegebiet en wennen de minsken dêr yn spitketen. Dûmny Johannes Antonie Visscher hie oan it begjin fan de 20e iuw begrutsjen mei de heidebewenners en publisearre oer de arme Friesche heide. Hy hat in soad dien foar minsken en besocht minsken mei bygelyks in klompemakkerij oan it wurk te krijen. De haadstrjitte waard nei him ferneamd.

Earste sosjale wenningbou (1909) yn Houtigehage, no museum

Wenningbouferiening Smellingerlân sette doe ek útein mei in wenningbouprogram, dêr't acht wenningen oan de Skoallewyk yn 1909 de earsten fan wienen. Fan dy acht hûskes binne 2 oerbleaun. Ien dêrfan, Skoallewyk 10, is as museum fan emansipaasje en galery ynrjochte. De Houtigehage krige in jier earder de earste noch houten tsjerke, dy't út Nij Beets kaam doe't dêr't in stiennen tsjerke boud waard. Yn 1930 waard De Houtigehage in doarp en de houten tsjerke fan 'e Houtigehage waard yn 1938 ferfongen troch in stiennen tsjerke.

Nei de Twadde Wrâldoarloch wie it as mollefangersdoarp bekende Houtigehage in kommunistysk bolwurk. Der wie noch altiten in soad earmoede en de paden yn 'e Houtigehage wiene fakentiden in grutte drekboel. Begjin jierren 1950 wie de wurkleazens heger as 20% en sa'n sechtich wurkleazen gie doe út protest oan it wurk. Hja feroaren yn in wykmannich tiid in ûnbegeanber modderpaad yn in te berinnen sânpaad, de Parkenwyk. Letter waard dat sânpaad ferhurde. Yn 2007 makke de VPRO dêr yn it programma Andere Tijden in ôflevering fan.

Mienskip

De Huchte

Oan De Buorren stiet it doarpshûs 'De Huchte', dêr't de feriening foar Doarpsbelang gearkomt.

Tsjerke

Noard Jeruël

De Wikipedy hat ek in side Noord-Jeruël (De Houtigehage).

• Evangelisaasjeferiening Noard-Jeruël

Skoalle

Iepenbiere basisskoalle De Wiksel

• Iepenbiere basisskoalle De Wiksel

Ferienings

• Feestkommisje Houtigehage
• Fûgelwacht De Kompenije-Boelensloane-De Houtigehage-De Rottefalle
• Fuotbalferiening De Houtigehage
• Biljertklup D.K.K.
• Froulju fan No
• Motorklub Sportlust

Befolkingsferrin

Jier	1954	1959	1964	1969	1973	2004	2012	2015	2020
Ynwenners	902	815	787	736	761	940	908	910	910

Berne

• Christina Cühne (1932), aktrise en sjongeres

Eveneminten

• Alle jierren wurdt der in grut doarpsfeest hâlden yn july. Om de trije jier is der in grutte optocht mei fersierde weinen.
• De Stifting Freonen fan de Wâldhúskes Houtigehage organisearret eveneminten lykas De Fryske Dei, iepenloftspul of wood carvingwedstriden.

Piratemuzyk

De Houtigehage hie lykas ferskillende oare plakken yn 'e omjouwing in eigen piratestjoerder, dy't nei driging fan it oplizzen fan in twangsom yn 2005 stopte. Der wie lykwols fuort wer in piratestjoerder yn 'e Houtigehage, dêr't Telecom yn 2008 in ein oan makke. De Wâldpiraten Houtigehage organisearren yn alle gefallen noch oant 2017 in piratemaraton. It kafee fan Houtigehage organisearret regelmjittich evenminten mei Nederlânsktalige muzyk.

Oarlochsmonumint

De yn de Twadde Wrâldkriich omkommen ynwenners fan Houtigehage en Boelensloane wurde betocht op in mienskiplike plakkette oan de tsjerke fan Boelensloane. Foar Houtigehage wurde de nammen Siebe Bos († 1942) en Piet Keverkamp († 1945) neamd, dy't fanwegen harren wurk foar it fersprieden fan yllegale kranten oppakt waarden en yn 'e konsintraasjekampen Groß-Rosen resp. Mauthausen ferstoaren.

Strjitten

Skoallewyk

Boelenswei, Buorren, De Linebeammen, De Pikstiennen, De Skieding, Ds. De Visscherwei, Dúnoardswei, Dwerstakke, Fabryksloane, Fianen, Folgersterloane, It Grien, Klompmakkerspaad, Luchtenveld, Michielsreed, Nije Streek, Parkenwyk, Skoallewyk, Spitsbergen, Wâldstrjitte, Wytse Peetswei.

Publikaasje (s)

• Siebe Bos, Jan Post, Ines Pultrum "Later is vroeger niet mooier" (1991)
• Martinus Jongsma en Jaap Jongejan "Twa doarpen op 'e heide (2020)"

Sjoch ek

• Fryske doarpen.

Keppeling om utens

• tekst fan de VPRO útstoering Andere tijden út 2007
• Side Doarpsbelang

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Houtigehage fan Wikimedia Commons.