Skiedam

	Skiedam ; Schiedam
	Sintrum fan Skiedam mei Zakdragershuisje
	Emblemen
	Bestjoer
Lân	Nederlân
provinsje	Súd-Hollân
	Sifers
Ynwennertal	81.930 (1 jannewaris 2024)
Oerflak	19,89 km², 18,10 km² län, 1,79 km²
Befolkingsticht.	4.475 / km²
Stêdekloft	Rijnmond
	Oar
Stifting	1275
Ferkearsieren	A4 A20; Spoar fan Amsterdam nei Rotterdam
Postkoade	3100 - 3125
Netnûmer	010
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	51° 55' NB, 4° 23' EL
	Lokaasje gemeente Skiedam yn Súd-Hollân
	Offisjele webside
	www.schiedam.nl
	Kaart
	;
	Kaart
	Gemeentekaart fan Skiedam

Skiedam^[2] (Nederlânsk en offisjeel: Schiedam) is in stêd en in gemeente yn de Nederlânske provinsje Súd-Hollân.

De gemeente leit ynklamme tusken Rotterdam en Flaardingen. It leit oan de Skiedamske Skie en de Nije Maas. Op 1 jannewaris 2024 wennen der 81.930 minsken yn de gemeente. De stêd is benammen ferneamd om syn jenever, de histoaryske binnenstêd mei de grêften. Ek steane yn Skiedam de heechste wynmûnen fan de wrâld.

Skiednis

Alde kaart fan Skiedam.

Skiedam ûntstie lykas Rotterdam oan de mûning fan in rivier, de Skie. Om 1250 hinne waard de Skie ôfdamme om de polders foar it seewetter te beskermjen. Om de daam hinne ûntstienen hannelsaktiviteiten omdat it guod dat oanfierd waard mei skippen oerladen wurde moast. In lytse doarpke ûntstie sa om de daam hinne.

Yn 1275 krige Skiedam stedsrjochten fan Aleida van Avesnes, de suster fan Willem II fan Hollân.

De achttjinde iuw wie de Gouden Iuw foar Skiedam fanwegen it opkommen fan de Skiedamske jeneverstokerij. Ut ferskate stokerijen en destillearderijen wei waard de Skiedamske jenever oer gâns de wrâld eksportearre. Troch de jeneveryndustry krige Skiedam de bynammen "Swart Nazaret". Hjoed-de-dei is dy berdiuwstûke foar it grutste part ferdwùn, dochs bepale seis mûnen noch hieltyd it stedsbyld: De Walvisch, De Drie Koornbloemen, De Vrijheid,De Noord, De Palmboom, de yn 2008 boude Noletmolen en de yn 2011 fannijs boude mûne De Kameel, ien fan de heechste mûnen yn 'e wrâld. Ek docht in grut tal fan de eardere stokerijen weromtinken oan de stokerstriid. Yn ien fan dy stokerijen is sûnt 1996 it Jenevermuseum yn fêstige.

Op 4 maaie 1976 kaam Skiedam yn it nijs omreden de Treinramp by Skiedam.

Yn 2009 waard de yntocht fan Sinteklaas yn Skiedam hâlden.

Populaasje

Populaasje ûntwukkeling fan Skiedam sûnt 1983^[3]:

1983: 71.264
1985: 69.146
1990: 69.383
1995: 73.480
2000: 75.605
2001: 76.127
2002: 75.851

2003: 76.562
2004: 75.619
2006: 75.111
2007: 75.195
2008: 74.938
2021: 79.393

Wykyndieling

Skiedam bestiet út ferskate wenwyken:

Bijdorp
's-Gravelandsepolder
Groenoord
Kethel
Nieuw-Mathenesse
Nieuwland
Skiedam-East
Skiedam-West
Skiedam-Súd
Spaanse Polder
Spaland
Stedssintrum
Woudhoek

Ek binne der noch twa buorskippen:

Kerkbuurt
Windas

It besjen wurdich

It eardere stêdshûs fan Skiedam.

Museums

It Steedlik Museum Skiedam
It Jenevermuseum.
Museummûne De Nieuwe Palmboom
Nasjonale Koöperaasje Musem Skiedam

Monuminten

Eardere stedshûs
Grutte of Sint Janstsjerke
De ruïne fan Hús te Riviere
Lidwinabasilyk
De grêften fan Skiedam
Nôtbeurs
Haventsjerke
Histoarysk stêdsgesicht

Mûnen

Berne yn Skiedam

Inkelde fan de mûnen fan Skiedam, De Vrijheid en dêr efter De Noord.

Maarten Biesheuvel, (23 maaie 1939), skriuwer
Ton van Duinhoven (12 maaie 1921 - 26 augustus 2010), sjoernalist, akteur en tekstskriuwer
Martin Gaus (25 desimber 1944), honkballer, publisist en telefyzjemakker
Herman Heinsbroek (12 jannewaris 1951), sakeman en politikus
Danny Koevermans (1 novimber 1978), fuotballer
Robert Maaskant (10 jannewaris 1969), fuotballer en fuotbaltrener
Wim Meuldijk (8 juny 1922 - 27 desimber 2007), skriuwer en ûnder oare betinke fan Pipo de Clown
Pieter van Vollenhoven (30 april 1939), man fan prinses Margriet
John de Wolf (10 desimber 1962), fuotballer

Keppelings om utens

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

51° 55' NB, 4° 23' EL

Súd-Hollân

Flagge fan de provinsje Súd-Hollân

Alblasserdam - Albrandswaard - Alfen oan de Ryn - Barendrecht - Boadegraven-Reeuwijk - Capelle oan de Isel - Delft - Doardt - Flaardingen - Foarne oan See - Goeree-Oerflakkee - Gorkum - Gouda - De Haach (haadstêd) - Hardinxveld-Giessendam - Hendrik-Ido-Ambacht - Hillegom - Hoekske Waard - Kaag en Braassem - Katwyk - Krimpen oan de Isel - Krimpenerwaard - Lansingerlân - Leiderdorp - Leien - Leidskendam-Foarburch - Lisse - Maasslûs - Midden-Delflân - Molelannen - Nieuwkoop - Nissewaard - Noardwyk - Oegstgeest - Papendrecht - Pijnacker-Nootdorp - Ridderkerk - Rijswijk - Rotterdam - Skiedam - Sliedrecht - Teylingen - Voorschoten - Waddinxveen - Wassenaar - Westlân - Zoetermeer - Zoeterwoude - Zuidplas - Zwijndrecht

·

[1] CBS:Statline

[2] ygelyks neamt as "Skiedam" yn Grutske Weduwe smyt de lapen gear mei Boomsma, op Omrop Fryslân

[3] Tal ynwenners, wenningen en de trochstringse wenningbesetting, 1983 t/m 200, Gemeente Skiedam

[2]

[1]

[3]

Skiedam Schiedam

Sintrum fan Skiedam mei Zakdragershuisje
Emblemen

Bestjoer
Lân	Nederlân
provinsje	Súd-Hollân
Sifers
Ynwennertal	81.930 (1 jannewaris 2024)^[1]
Oerflak	19,89 km², 18,10 km² län, 1,79 km²
Befolkingsticht.	4.475 / km²
Stêdekloft	Rijnmond
Oar
Stifting	1275
Ferkearsieren	A4 A20 Spoar fan Amsterdam nei Rotterdam
Postkoade	3100 - 3125
Netnûmer	010
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	51° 55' NB, 4° 23' EL

Lokaasje gemeente Skiedam yn Súd-Hollân
Offisjele webside
www.schiedam.nl
Kaart

Kaart

Gemeentekaart fan Skiedam