Achtkarspelen
| Achtkarspelen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Winter op 'e romte by de Surhúster Mieden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Achtkarspelen is in gemeente yn it noardeasten fan Fryslân. De gemeente hat 28.110 ynwenners op 31 jannewaris 2023.[1]
De gemeente leit oan de grins mei Grinslân. Plakken mei de measte ynwenners binne Surhústerfean, Bûtenpost (it haadplak) en de Harkema.
Achtkarspelen is in plattelânsgemeente mei in bytsje wetter, yn hichte fariearjend fan -1 oant +4.
It Prinses Margrietkanaal giet fan west nei east troch Achtkarspelen.
PlakkenBewurkje
Plakken yn de gemeente binne:
Doarpen en útbuorrens:
|
Buorskippen:
|
Untwikkeling ynwennertalBewurkje
Befolkingsûntwikkeling sûnt 1996:[1]
| Jier | Ynwenners |
|---|---|
| 2022 | 27.954 |
| 2015 | 27.983 |
| 2005 | 28.134 |
| 1996 | 27.988 |
SkiednisBewurkje
De namme Achtkarspelen wurdt foar it earst fermeld yn 1338 en ferwiist nei de acht oarspronklike karspels yn de gritenij, te witten:
Achtkarspelen naam lang in aparte plak yn Fryslân yn. Yn de Midsiuwen, oant 1559, hearde Achtkarspelen ta it bisdom Münster, wylst de rest fan Fryslân ûnderdiel wie fan it bisdom Utert.
De gritenij Achtkarspelen waard yn 1851 in gemeente nei de ynfiering fan de gemeentewet fan Thorbecke yn Nederlân.
EvenemintenBewurkje
It Konkoers Hippyk Bûtenpost is it grutste evenemint yn 'e gemeente en wurdt holden sûnt 1954. Yn 2018 fûn foar it earst de Feteranedei fan Achtkarspelen plak.
Ferdieling gemeenteriedBewurkje
De gemeenteried fan Achtkarspelen bestiet út 21 sitten. De útslaggen fan de gemeenteriedsferkiezings binne sûnt 2002:[4]
| partij | ferkiezings 2002 | ferkiezings 2006 | ferkiezings 2010 | ferkiezings 2014 | ferkiezings 2018 | ferkiezings 2022 [2] | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % | sitten | % | sitten | % | sitten | % | sitten | % | sitten | % | sitten | |
| CDA | 30,2 | 7 | 28,9 | 6 | 25,6 | 6 | 22,8 | 5 | 26,0 | 6 | 22,7 | 6 |
| FNP | 25,2 | 5 | 18,3 | 4 | 23,9 | 5 | 25,3 | 6 | 16,4 | 4 | 17,8 | 4 |
| CU ¹ | 12,9 | 3 | 12,5 | 2 | 13,5 | 3 | 17,1 | 3 | 13,6 | 3 | 14,4 | 3 |
| GBA ² | 12,0 | 2 | 7,9 | 2 | 12,8 | 3 | 15,0 | 3 | 15,4 | 3 | 14,4 | 3 |
| PvdA | 15,1 | 3 | 27,3 | 6 | 16,7 | 3 | 13,5 | 3 | 9,8 | 2 | 9,3 | 2 |
| PVV | 8,1 | 1 | 7,1 | 1 | ||||||||
| FVD | 5,7 | 1 | ||||||||||
| GL | 5,6 | 1 | 4,9 | 1 | ||||||||
| VVD | 4,8 | 1 | 5,0 | 1 | 7,7 | 1 | 6,4 | 1 | 5,0 | 1 | 3,7 | 0 |
| ûnjildich & blanko | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 0,6 | 0,5 | 0,3 | ||||||
| opkomst/totaal | 67,3% | 21 | 63,1% | 21 | 54,3% | 21 | 55,9% | 21 | 56,7% | 21 | 52,8% | 21 |
¹ 2002: CU + SGP
² GBA = GemeenteBelangen Achtkarspelen
KolleezjeBewurkje
Partijen yn it kolleezje fan B&W:
| Perioade | Partijen | Totaal | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| CDA | CU | FNP | GBA | PvdA | ||
| 2022–2026 | 6 | 4 | 3 | 13 [3][5] | ||
| 2018–2022 | 6 | 3 | 3 | 12 [6] | ||
| 2016–2018 | 5 | 3 | 3 | 11 [7] | ||
| 2014–2016 | 6 | 3 | 3 | 12 [8] | ||
| 2010–2014 | 6 | 3 | 5 | 14 [9] | ||
| 2006–2010 | 6 | 2 | 6 | 14 [10] | ||
| 2002–2006 | 7 | 3 | 3 | 13 [11] | ||
Sjoch ekBewurkje
Keppeling om utensBewurkje
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
| |
|---|---|
| Haadplak: Bûtenpost | |
| Doarpen en útbuorrens: Boelensloane • Droegeham • Gerkeskleaster • De Harkema • Koatstertille • Stynsgea • Strobos • Surhústerfean • Surhuzum • Twizel • Twizelerheide | |
| Buorskippen: Blauforlaet • Blauhûs • Buwekleaster • Dykhuzen • Hamsherne • Koartwâld • De Koaten • Kûkherne (foar in part) • De Lêste Stoer • Lytsepost • Ophûs • Reahel • Reaskuorre • Surhuzumer Mieden | |