It Hearrenfean (gemeente)

It Hearrenfean
	; Crackstate op It Hearrenfean, no ûnderdiel fan it gemeentehûs.
	; Wapen fan It Hearrenfean
lokaasje
polityk
lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
boargemaster	Tjeerd van der Zwan (PvdA)
sifers en geografy
haadplak	It Hearrenfean
grutste plak	It Hearrenfean
ynwennertal	51.812 (1 jannewaris 2024)
befolkingstichtens	277,7 / km²
oerflak	187,76 km²
● wêrfan lân	180,86 km²
● wêrfan wetter	6,9 km²
tal doarpen	21
ferkearsieren	A7, A32, N380
skiednis
oprjochte	1934; weroprj. 2014
oant 1851	Gritenij Aenjewier ; Gritenij Skoatterlân ; Gritenij Haskerlân (diel); Gritenij Utingeradiel (diel); ;
1851 – 1934	Gem. Aenjewier ; Gem. Skoatterlân ; Gem. Haskerlân (diel); Gem. Utingeradiel (diel); ;
1934 – 1984	Gem. It Hearrenfean ; Gem. Haskerlân (diel); Gem. Utingeradiel (diel); ;
1984 – 2014	Gem. It Hearrenfean ; Gem. Boarnsterhim (diel); Gem. Skarsterlân (diel)
oar
netnûmer	0513, 0516, 0566
postkoade	8411–8459, 8468–8469, ; 8490–8491, 8494–8495
tiidsône	UTC +1
simmertiid	UTC +2
webside	www.heerenveen.nl

It Hearrenfean (Nederlânsk en offisjeel: Heerenveen, Stellingwerfsk: et Vene) is in gemeente yn it suden fan Fryslân, mei 51.812 ynwenners (1 jannewaris 2024, boarne: CBS), wêrfan 30.200 yn de flekke It Hearrenfean sels (1 jannewaris 2017). It hat in gebiet fan 187,76 km², wêrfan 6,9 km² wetter.

Dizze side giet oer de gemeente It Hearrenfean. Foar it plak, sjoch: It Hearrenfean (plak).

Skiednis

Fan 1 jannewaris 1812 oant 1 oktober 1816 bestie der ek in gemeente (eins in mairie) It Hearrenfean, dy't lykwols inkeld de plakken It Hearrenfean en Terbant en de buorskip It Mar omfieme. Yn 1816 waarden de gritenijen Aenjewier en Skoatterlân weroprjochte, dy't foar 1812 ek bestiene en har oarsprong fûnen yn 'e Midsiuwen. Yn 1851 waarden dy beide gritenijen omfoarme ta gemeenten.

Yn 1934 waard de gemeente It Hearrefean foarme troch de fúzje fan Aenjewier en Skoatterlân, wêrby't ek in lyts diel fan Haskerlân tafoege waard, eastlik fan it hjoeddeiske Nijehaske. De trije neamde gemeenten foarmen oant doe ta in trijegemeentepunt yn it plak It Hearrenfean, wat al lange tiid in obstakel foar de pleatslike ûntjouwing wie.

Topografyske kaart gemeente It Hearrenfean

By de gemeentlike weryndieling fan 1984 ferlear It Hearrenfean it doarp Nijbrêge oan 'e nije gemeente Skarsterlân. Yn 2014 fûn der op 'e nij in gemeentlike weryndieling plak. Op 1 jannewaris fan dat jier waard de (âlde) gemeente It Hearrenfean wetlik sjoen opheft, wylst dêr mei-iens in nije gemeente It Hearrenfean foar yn 't plak kaam. De nije gemeente kombinearre it grûngebiet fan 'e âlde gemeente mei de doarpen Nijbrêge en Haskerdiken fan it ophefte Skarsterlân en de doarpen Akkrum, Aldeboarn en Nes fan it krektlyk ophefte Boarnsterhim. Dêrmei waard it grûngebiet útwreide fan 140,2 km² nei 187,76 km².

Plakken

It haadplak fan de gemeente is It Hearrenfean, en de oare plakken yn de gemeente binne: Akkrum, Aldeboarn, Aldhoarne, Aldskoat, Bontebok, Gersleat, Haskerdiken, Hoarnstersweach, Jobbegea, Ketlik, De Knipe, Lúnbert, Nes, Mildaam, Nijbrêge, Nijhoarne, Nijskoat, It Oranjewâld, Terbant en Tsjalbert.

Gemeentehûs

Yn 1934 waard Oenemastate gemeentehûs fan It Hearrenfean en yn 1952 waard dit Crackstate. Yn de 1990-er jierren folge nijbou, dat ferbûn waard mei Crackstate. Yn 2007 is it gemeentehûs ferboud.

Omskriuwing

It flek Hearrenfean is yn 1551 ûntstien op it plak dêr't de Skoatterlânske Kompanjonsfeart krúst waard troch de wei nei Oerisel, de wei fan Ljouwert nei Swol. It is woeksen troch it belang fan de feanwinning. Mar hjoed de dei is it faaks it meast ferneamd troch iisstadion Thialf en SK It Hearrenfean mei it Abe Lenstra stadion, dat diel útmakket fan Sportstêd It Hearrenfean.

Taal

Yn de gemeente It Hearrenfean wurdt benammen Frysk sprutsen. Fan âlds út waard der yn it eastlike part fan de gemeente, yn de doarpen Hoarnstersweach en Jobbegea ek Stellingwerfsk sprutsen. Mar hjoed de dei hat noch mar 2% fan de befolking it Stellingwersk as memmetaal. Dêrnjonken hat 53% it Frysk as memmetaal en 38% it Nederlânsk. Stedsk wurdt troch 4% fan de minsken sprutsen wylst 3% fan de ynwenners in útlânske taal as memmetaal hat.^[1]

Befolking

1951	1961	1990	1995	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
24.205	25.893	37.929	39.256	40.443	41.777	40.443	42.190	42.653	42.846	42.757	42.775	42.867	43.331	43.419	43.448

Polityk

De gemeenteried fan It Hearrenfean bestiet út 31 sitten. De útslaggen fan de gemeenteriedsferkiezings binne sûnt 2018:

partij	ferkiezings 2018^[2]		ferkiezings 2022^[3]
partij	%	sitten	%	sitten
PvdA	18,4	6	19,7	7
VVD	14,5	5	12,0	4
CDA	13,8	5	9,5	3
FNP	10,2	3	10,7	3
GrienLinks	9,7	3	9,5	3
GB It Hearrenfean	9,7	3	7,0	2
D66	8,2	2	8,1	3
SP	6,3	2	7,0	2
KristenUny	5,4	1	4,2	1
It Hearrenfean Lokaal	0	0	10,5	3
oare partijen	3,8	0	1,7	0
ûnjildich & blanko	0,6		0,3
opkomst/totaal sitten	53,1%	31	55,5%	31

Sjoch ek

It Abe Lenstra-stadion mei derfoar it stanbyld fan Abe Lenstra.
De Hearresleat
Posthûs Teater

Keppeling om utens

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ Noordhoff Atlasproducties (2009). De Bosatlas van Fryslân - Een ontdekkingsreis door Fryslân in kaarten en beelden. Noordhoff Atlas Producties. Side 248 ISBN 9789001779047
↑ Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022, s. 27.
↑ Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022, s. 27.

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Heerenveen fan Wikimedia Commons.

Provinsje Fryslân
hjoeddeistige gemeenten
Achtkarspelen • It Amelân • Dantumadiel • Eaststellingwerf • Flylân • De Fryske Marren • Harns • It Hearrenfean • Ljouwert • Noardeast-Fryslân • Opsterlân • Skiermûntseach • Skylge • Smellingerlân • Súdwest-Fryslân • Tytsjerksteradiel • De Waadhoeke • Weststellingwerf
eardere gemeenten
Aenjewier (1851–1934) • Baarderadiel (1851–1984) • Barradiel (1851–1984) • It Bilt (1851–2018) • Boalsert (1455–2011) • Boarnsterhim (1984–2014) • Doanjewerstâl (1851–1984) • Dokkum (1298–1984) • Dongeradiel (1984–2019) • Drylts (1268–1984) • East-Dongeradiel (1851–1984) • Ferwerderadiel (1851–2019) • Frjentsjer (1374–1984) • (âld) Frjentsjerteradiel (1851–1984) • (nij) Frjentsjerteradiel (1984–2018) • Gaasterlân (1851–1984) • Gaasterlân-Sleat (1984–2014) • Haskerlân (1851–1984) • Hylpen (1372–1984) • Himmelumer Aldefurd (1851–1984) • Hinnaarderadiel (1851–1984) • Idaerderadiel (1851–1984) • Kollumerlân (1851–2019) • Lemsterlân (1851–2014) • Littenseradiel (1984–2018) • Ljouwerteradiel (1851–2018) • Menameradiel (1851–2018) • Nijefurd (1984–2011) • Raerderhim (1851–1984) • Skarsterlân (1984–2014) • Skoatterlân (1851–1934) • Sleat (1426–1984) • Snits (1292–2011) • Starum (1061–1984) • Utingeradiel (1851–1984) • Warkum (1399–1984) • West-Dongeradiel (1851–1984) • (âld) Wymbritseradiel (1851–1984) • (nij) Wymbritseradiel (1984–2011) • Wûnseradiel (1851–1984)
· ·

	It Hearrenfean
Doarpen en útbuorrens: Aldeboarn • Aldhoarne • Aldskoat • Akkrum • Bontebok • Gersleat • Haskerdiken • Hoarnstersweach • It Hearrenfean • Jobbegea • Ketlik • De Knipe • Lúnbert • Mildaam • Nes • Nijbrêge • Nijhoarne • Nijskoat • It Oranjewâld • Terbant • Tsjalbert
Buorskippen: Aldskou • Annebuorren • Brongergea • Burstum • Easterboarn • Jinshuzen • Meskenwier • Pean • Poppenhuzen • Jobbegea-Skuorregea • Soarremoarre • Spitsendyk • Sythuzen • Warniahuzen
· ·

[1] Noordhoff Atlasproducties (2009). De Bosatlas van Fryslân - Een ontdekkingsreis door Fryslân in kaarten en beelden. Noordhoff Atlas Producties. Side 248 ISBN 9789001779047

[2] Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022, s. 27.

[3] Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022, s. 27.

[1]

[2]

[3]

It Hearrenfean
Crackstate op It Hearrenfean, no ûnderdiel fan it gemeentehûs.
flagge	wapen
	Wapen fan It Hearrenfean
lokaasje

polityk
lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
boargemaster	Tjeerd van der Zwan (PvdA)
sifers en geografy
haadplak	It Hearrenfean
grutste plak	It Hearrenfean
ynwennertal	51.812 (1 jannewaris 2024)
befolkingstichtens	277,7 / km²
oerflak	187,76 km²
● wêrfan lân	180,86 km²
● wêrfan wetter	6,9 km²
tal doarpen	21
ferkearsieren	A7, A32, N380
skiednis
oprjochte	1934; weroprj. 2014
oant 1851	Gritenij Aenjewier Gritenij Skoatterlân Gritenij Haskerlân (diel) Gritenij Utingeradiel (diel)
1851 – 1934	Gem. Aenjewier Gem. Skoatterlân Gem. Haskerlân (diel) Gem. Utingeradiel (diel)
1934 – 1984	Gem. It Hearrenfean Gem. Haskerlân (diel) Gem. Utingeradiel (diel)
1984 – 2014	Gem. It Hearrenfean Gem. Boarnsterhim (diel) Gem. Skarsterlân (diel)
oar
netnûmer	0513, 0516, 0566
postkoade	8411–8459, 8468–8469, 8490–8491, 8494–8495
tiidsône	UTC +1
simmertiid	UTC +2
webside	www.heerenveen.nl