Ferwâlde

Ferwâlde (Ferwoude) is in doarp yn de gemeente Súdwest-Fryslân, noard fan Warkum. Oant 2011 lei Ferwâlde yn de eardere gemeente Wûnseradiel.

Ferwâlde
Doarpsgebiet fan Ferwâlde yn de eardere gemeente Wûnseradiel
Flagge	Wapen
Polityk
Lân	Nederlân
Provinsje	Fryslân
Gemeente	Súdwest-Fryslân
Sifers
Ynwennertal	225 (2021)
Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 0' 19" NB, 5° 26' 0" EL
Webside	Side Ferwâlde

Tsjerke fan Ferwâlde

Ta de himrik fan Ferwâlde hearre ek de buorskippen Doniabuorren, Skarnebuorren en Wonnebuorren.

Skiednis

It doarp waard yn 1275 Forwolda, yn 1315 Vorwalda, yn 1399 yn in Nederlânsktalige tekst Werwoude, yn 1496 Vorwolde, yn 1520 yn it Frysk Foerwaelde neamd. Yn de sechtjinde iuw komt yn Nederlânsk Ferwolde en yn it Frysk Ferwaad foar. Schotanus (1664) jout Verwoude en Ferwolde. Yn de achtjinde iuw besteane de fariaasjes Ferwolde en Ferwoude njonkeninoar.

Namme

De namme ferwiist mooglik nei dat it plak foar as tichteby (for/fer) by in sompebosk (wald/wold) lei.

Mûne

Oant 1930 hat dêr in mûne stien dy't de Fallingabuorster- en Aaltsjemarpolder bemealde. De mole stie al yn de Schotanusatlas, dat dy moat der al foar 1718 stien hawwe.

Tsjerke

De doarpstsjerke eaget mei har kleurige bepleistere uterlik noch net sa âld; lykwols moat se al datearje út de twadde helte fan de 13e iuw. Mar der geane ek ferhalen dat tsjerke en toer yn 1762 ôfbrutsen binne mei it doel de dowestiennen te ferkeapjen oan de semintyndustry fan Makkum. Yn 1767 wie de nije tsjerke mei in spits tuorke op de westlike gevel klear. De lêste fernijing fan de tsjerke wie yn 1877. It skip hat in trijekantich sletten koar en op de westlike gevel stiet in houten tuorke. De tagongspoarte is fersierd mei bak- en sânstien en hat in fronton mei opskrift en it jier 1767. De famyljebank fan Van Velzen datearret út de 18e iuw en in ienfâldiger bank mei draaide balusters is nóch in iuw âlder.

De tsjerke waard op 23 novimber 2018 oerdroegen oan de Stichting Alde Fryske Tsjerken.

Doarpswapen

Oan fjouwer gouden ringen hinget in read findel. Neffens oerlevering soe Friso dy meinomd hawwe en binne der in soad oerwinnings mei behelle. Dy Magnusfane fan Friso wie in reade banier, dy't fjouwer bjusterbaarlike krêften hie: hy beskerme tsjin tonger en stoarm, hy warre kweageasten, hy bruts tsjoenen en hy koe net oerwûn wurde. Nei de tiid fan Friso waard de fane bedobbe, sa't gjin fijân dy fine koe. Yn in leginde soe in Frysk legerûnderdiel ûnder dit findel Rome ferovere hawwe en de stêd Rome oan Karel de Grutte oerdroegen hawwe. Yn de dom fan Almenum waard it letter bewarre, de Denen hawwe letter noch besocht om it te feroverjen. Mar omdat it findel neffens de leginde ynmitsele wie yn de tsjerkemuorre mislearre dat. Mar sa't Jancko van Douwama skriuwt: ,,Insgelijcken heb icket wal gehoert, dat he solden bemuert wesen to Fernewolde."

Mienskip

It doarp hat in sterk agrarysk karakter. De lêste jierren is der nijbou byboud oan de Buorren en de Djipwei. Foar boadskippen binne de ynwenners oanwiisd op Warkum, Makkum en Boalsert.

It doarp hat in doarpshûs De Djippert, neamd nei de feart dy't troch it doarp rint.

Befolking

• 1954 - 344
• 1959 - 283
• 1964 - 295
• 1969 - 248
• 1974 - 237
• 2004 - 230
• 2009 - 233
• 2021 - 225

Ferienings

It doarp hat ferskate ferienings: Feriening foar Doarpsbelang, Keatsferiening Trije yn Ien, in toanielferiening, in biljertklup, in biljertklup foar de âlderein, in jongereinklup, de pleatslike kommisje Gaast-Ferwâlde, Stifting Begraafplakken Gaast-Ferwâlde

Underrjocht

Oant 1991 hie it doarp in eigen skoalle, De Finne. Dy fusearre yn dat jier mei dy fan Gaast, dy't doe slute moast omreden te min learlingen. Yn 2016 moast De Finne sels ek slute om deselde problemen.

Ferskaat

• Sint-Steffen is patroanhillige fan Ferwâlde.

Strjitten

Aaltsjemarwei, Buorren, Doniabuorren, Robyn Joelesfinne, Skarnebuorsterwei, Wonnebuorsterwei.

Berne yn Ferwâlde

• Ruurd Okma (1839-1915), feehâlder en politikus

Keppeling om utens

• Side fan it doarp

Sjoch ek

• Fryske doarpen.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

K.F. Gildemacher: Friese plaatsnamen Tsjerke fan Ferwâlde